Ảnh: American Community Media
Quận Cam (VB) - Chiến dịch chống di dân của chính phủ Trump vẫn đang diễn ra toàn diện, với các hình thức ồn ào như đưa ICE vào trường học, cho đến những dự luật ít người chú ý. Nằm trong hơn một nghìn trang của dự luật mang tên “Big & Beautiful Bill” đã được Hạ Viện thông qua vào tháng trước là đề nghị áp dụng mức thuế 3.5% đối với tiền kiều hối, chuyển từ Mỹ sang các nước khác. Những người Việt ở Mỹ đã từng đi làm gởi tiền về giúp đỡ gia đình ở Việt Nam không xa lạ gì với dịch vụ chuyển tiền này.
Trong năm 2024, những cư dân ở Hoa Kỳ đã gửi hơn 220 tỷ đô la cho gia đình và người ở các quốc gia khác; hơn một nửa trong số đó được chuyển đến các nước Mỹ Latin. Mexico là quốc gia nhận được nhiều tiền chuyển về nhất từ Hoa Kỳ.
Các chuyên gia cảnh báo rằng loại thuế này sẽ gây hại cho nền kinh tế của nhiều quốc gia có thu nhập thấp, nơi tiền chuyển về chiếm tới 30% GDP. Những người ủng hộ người nhập cư cho rằng đề nghị này là một hình thức đánh thuế hai lần, vì những người gửi tiền - bao gồm hàng triệu người nhập cư không có giấy tờ - đã phải trả thuế thu nhập tại Hoa Kỳ. Điều này khiến nhiều người tìm kiếm những hình thức gởi tiền không chính thức rủi ro hơn. Các nhà kinh tế cũng lo ngại việc đánh thuế có thể tác động tiêu cực đến chính nền kinh tế Hoa Kỳ. Trong một cuộc họp báo trên mạng do American Community Media tổ chức trong đầu tháng 6, các chuyên gia đã thảo luận về những hệ lụy của đề nghị này.
Mức thuế được đề nghị sẽ ảnh hưởng đến khoảng 40 triệu người không phải công dân Hoa Kỳ, bao gồm người có thẻ xanh, người lao động tạm thời, người nhập cư chưa có giấy tờ. Mức thuế kiều hối này hầu như không được đưa tin trong quá trình Hạ Viện xem xét dự luật chi tiêu; bởi vì việc tranh luận tập trung chủ yếu vào việc cắt giảm mạnh các chương trình an sinh xã hội như Medicaid. Nhiều thành viên Quốc Hội nói với giới truyền thông rằng họ chưa đọc toàn bộ dự luật trước khi bỏ phiếu.
Việc thực hiện thuế kiều hối sẽ cho phép chính phủ liên bang tiếp cận nhiều hơn dữ liệu người nhập cư, vì người gửi tiền sẽ phải chứng minh rằng họ là công dân Hoa Kỳ để tránh thuế. Các cơ quan kiều hối được yêu cầu chia sẻ dữ liệu với các cơ quan nhập cư liên bang. Các nhà phân tích lo ngại biện pháp này có thể khiến cả công dân Mỹ phải đối mặt với gian lận và lừa đảo.
Đối với nhiều quốc gia, kiều hối chiếm tỉ lệ GDP cao hơn viện trợ hoặc đầu tư từ nước ngoài. Kiều hối chiếm 26% GDP của Honduras, 20% GDP của Guatemala, 24% GDP của El Salvador, 41% GDP của Tonga. Theo dữ liệu từ Ngân Hàng Thế Giới, trong năm 2024, khoảng 905 tỷ đô la đã được gửi kiều hối trên toàn thế giới. Ấn Độ nhận được kiều hối lớn nhất toàn cầu, 125 tỷ đô la mỗi năm. Mexico nhận được kiều hối lớn nhất từ Hoa Kỳ, 67 tỷ đô la vào năm 2024. Kiều hối chiếm 4% GDP của Mexico.
Ariel Ruiz Soto, nhà phân tích chính sách cấp cao tại Viện Chính Sách Di Cư cho rằng trong nhiều thập niên, kiều hối đã trở thành công cụ phát triển quốc gia. Người nhận kiều hối dùng chúng để chi tiêu sinh hoạt đời sống hàng ngày. Ở một số nơi, kiều hối còn sử dụng cho các dự án phát triển như xây dựng nhà ở, trường học, bệnh viện. Trong thời kỳ đại dịch COVID, kiều hối về Mỹ Latin vẫn tăng lên. Điều đó cho thấy rằng ngay cả khi nền kinh tế ở Hoa Kỳ đang giảm, những người di dân ở Hoa Kỳ vẫn tiếp tục gởi tiền về giúp đỡ gia đình. Người Mỹ cũng nhớ trong thời đại dịch, những công việc có nguy cơ lây nhiễm cao được thực hiện bởi những người lao động nhập cư không ngại khó nhọc để mưu sinh.
Helen Dempster, trợ lý giám đốc Chương Trình Chính Sách Di Cư, Di Dời Và Nhân Đạo, cho biết thuế kiều hối này sẽ tác động đến những người nghèo nhất thế giới. Tại nhiều quốc gia, tác động còn lớn hơn cả việc cắt giảm viện trợ. Cùng với việc chính quyền Trump đóng cửa USAID, điều này thực sự giáng một đòn kép vào những quốc gia nghèo trên thế giới.
Nghiên cứu cho thấy nếu thuế tăng lên 3.5%, có thể dẫn đến lượng kiều hối giảm 5.6%. Mexico sẽ mất khoảng 2.6 tỷ đô la. Những người Mexico cư trú tại Hoa Kỳ hiện gửi khoảng 400 đô la về cho gia đình mỗi tháng. Guatemala sẽ mất khoảng 600 triệu đô la kiều hối; người Guatemala cư trú tại Hoa Kỳ gửi khoảng 48% tiền lương của họ về nước mỗi tháng. Tính chung, các quốc gia Trung Mỹ sẽ mất khoảng 4.65 tỷ đô la nếu thuế kiều hối được chấp thuận. Ấn Độ, Philippines, Trung Quốc mỗi nước sẽ mất khoảng 500 triệu đô la kiều hối từ Hoa Kỳ.
Trong năm 2024, tiền kiều hối từ Mỹ về Việt Nam ước tính là 16 tỉ đô la. Các quốc gia ở Châu Phi có thể mất khoảng 488 triệu đô la, hậu quả sẽ rất thảm khốc, vì họ vừa bị cắt giảm viện trợ từ USAID.
Dempster cũng lưu ý rằng hiện không có quốc gia nào khác áp dụng thuế đối với kiều hối. Xét về mặt nhân đạo, đây là một hành động ăn bớt tiền của người nghèo trên thế giới.
Tiến sĩ Manuel Orozco, giám đốc Chương Trình Di Cư, Kiều Hối Và Phát Triển Tại Đối Thoại Liên Mỹ, cho biết việc thực hiện thuế kiều hối sẽ rất khó khăn. Để được miễn thuế, người gửi phải cung cấp bằng chứng về quyền công dân Hoa Kỳ và bằng chứng là người nộp thuế. Để làm được điều đó, các công ty chuyển tiền — bao gồm các ngân hàng, công ty huyển tiền điện tử, các tổ chức tài chính phi ngân hàng… phải đăng ký với Bộ Tài Chính Hoa Kỳ. Bằng chứng về quyền công dân Hoa Kỳ có thể được xác minh bằng giấy khai sinh, sổ thông hành hoặc giấy chứng nhận nhập tịch. Rất ít người mang theo những tài liệu như vậy. Luật này thực sự gây bất lợi cho công dân Hoa Kỳ theo nhiều cách. Nó tạo ra rào cản cho việc chuyển tiền, nhưng cũng mở ra lỗ hổng cho an ninh quốc gia, tạo cơ hội cho tin tặc và các tổ chức tội phạm đột nhập vào hệ thống và thu thập thông tin về người nộp thuế. Điều này có thể làm tăng hình thức gian lận danh tính, có thể tạo ra những công dân Hoa Kỳ giả mạo.
Nhận được tin tức này, cộng đồng người Mỹ gốc Latin đang có phản ứng dữ dội. Họ là cộng đồng có sức mua hơn 4 nghìn tỷ đô la mỗi năm, có ảnh hưởng lớn đến nền kinh tế Hoa Kỳ. Một số cuộc thăm dò được thực hiện trong những tuần sau khi thuế kiều hối được công bố. Đa số người được hỏi cho biết sẽ không ngừng gửi tiền kiều hối về cho gia đình. “mẹ tôi sẽ vẫn nhận được 1,000 đô la mỗi tháng, bất kể phải trả giá thế nào”, một người đã nói như vậy. Điều mà các gia đình này phải làm là giảm chi tiêu ở Hoa Kỳ. Họ sẽ không đến rạp chiếu phim, bớt mua quần áo, cắt giảm chi tiêu cho những thứ xa xỉ khác. Và điều đó sẽ làm chậm nền kinh tế Hoa Kỳ. Nhiều gia đình nhập cư đang rút một lượng lớn tiền từ tài khoản ngân hàng vì lo ngại tài sản của họ sẽ bị đóng băng. Số tiền mặt được trao cho gia đình ở quê nhà là một phương tiện để tránh thuế.
Các nhà hoạt động đang theo đuổi một chiến lược truyền thông xã hội tích cực, để các thành viên Quốc Hội và cử tri họ nhận thức được hậu quả của loại thuế kiều hối phi lý và phi nhân này. Đây là một hình phạt đối với giấc mơ Mỹ. Bởi vì người nhập cư chính là một phần của giấc mơ Mỹ.
Gửi ý kiến của bạn
