Hôm nay,  

Chức Năng Và Các Bệnh Tật Liên Quan Đến Bàng Quang

07/04/202300:00:00(Xem: 2026)

ban quang
Bàng quang (bladder) là một cơ quan hình tròn giống như một chiếc túi, nằm ở vùng xương chậu, bên dưới thận và ngay phía sau xương chậu. Nó có thể chứa khoảng 16 ounce (gần nửa lít) nước tiểu cùng một lúc trong từ hai đến năm tiếng đồng hồ. (Nguồn: Chụp lại từ YouTube)
  
Bàng quang hay bọng đái (bladder) là một cơ quan hình tròn giống như một chiếc túi, có nhiệm vụ chứa nước tiểu. Nó nằm ở vùng xương chậu, bên dưới thận và ngay phía sau xương chậu. Về cơ bản thì nó là một bể chứa bằng thịt, nhưng thiết kế của ‘bể chứa’ này rất phức tạp.
 
Bàng quang lớn cỡ nào?
 
Theo Viện Ung Thư Quốc Gia (National Cancer Institute – NCI), bàng quang khi rỗng có kích thước và hình dạng bằng trái lê. Tuy nhiên, nó có thể giãn ra lớn hơn nhiều khi cần thiết, và co trở lại khi trống. Trên thực tế, nó có thể chứa khoảng 16 ounce (gần nửa lít) nước tiểu cùng một lúc trong từ hai đến năm tiếng đồng hồ một cách thoải mái, theo Thư viện Y khoa Quốc gia Hoa Kỳ (U.S. National Library of Medicine – NLM).
 
Theo National Institutes of Health (NIH), người bình thường sẽ đi tiểu khoảng sáu đến tám lần trong khoảng 24 tiếng. Số lần đi tiểu nhiều hơn có thể là dấu hiệu cho thấy bàng quang đang có vấn đề. Những người cao niên thường cũng đi tiểu nhiều hơn.
 
Bàng quang có nhiệm vụ gì?
 
Bàng quang được nối thông với thận bằng hai ống dài, gọi là niệu quản. Khi thận sản xuất ra nước tiểu, nước tiểu sẽ theo niệu quản đi đến bàng quang, và được giữ lại ở đây. Bàng quang có bốn lớp.
 
Xét từ trong ra ngoài, lớp đầu tiên ở mặt trong của bàng quang gọi là niêm mạc. Nó hoạt động như một lớp lót cho bàng quang. Lớp tiếp theo là lớp đệm niêm mạc hay gọi là hạ niêm mạc, bao gồm các mô liên kết, cơ và mạch máu. Bọc xung quanh lớp đệm này là một lớp được gọi là cơ đệm (muscularis propria) hoặc cơ bàng quang (detrusor muscle). Theo NCI, lớp này bao gồm các bó cơ trơn và dày. Lớp cuối cùng ở bên ngoài là mô mềm quanh bàng quang, được gọi là lớp thanh mạc, được tạo thành từ chất béo, mô xơ và mạch máu.
 
Các phần khác của bàng quang nằm ở dưới cùng. Một lỗ (van) ở dưới cùng của bàng quang được kết nối với niệu đạo. Một cơ vòng hình tròn siết chặt để giữ cho van này và niệu đạo không bị rò rỉ nước tiểu.
 
Khi một người đi tiểu, cơ bàng quang co lại để đẩy nước tiểu ra khỏi bàng quang, trong khi cơ vòng giãn ra để mở van thông bàng quang và niệu đạo. Van ở đáy bàng quang mở ra đẩy nước tiểu vào niệu đạo, từ đây nước tiểu sẽ được thải ra khỏi cơ thể.
 
Các bệnh tật nào liên quan đến bàng quang?
 
Có nhiều loại bệnh tật có thể bắt nguồn từ bàng quang.
 
Adam Ramin, bác sĩ phẫu thuật tiết niệu và là người sáng lập Urology Cancer Specialists ở California, cho biết các vấn đề về bàng quang thường gặp nhất ở phụ nữ là tiểu rắt (thường xuyên mắc tiểu) và tiểu són (nước tiểu rò rỉ). Tiểu rắt và tiểu són thường là do bàng quang bị suy giảm khả năng và hoạt động quá mức (chứng bàng quang tăng hoạt động). Theo Urology Care Foundation, chứng bàng quang tăng hoạt động (overactive bladder) có thể do nhiều tình trạng gây ra, bao gồm yếu cơ vùng chậu và đột quỵ. Rò rỉ nước tiểu, hoặc tiểu không tự chủ (tiểu són - Incontinence Urine), cũng có thể do bàng quang bị co thắt hoặc áp lực. Đôi khi các bác sĩ sẽ sử dụng nẹp bàng quang để điều trị chứng tiểu không tự chủ do áp lực.
 
Bác sĩ Ramin nói với tạp chí Live Science: “Các vấn đề về bàng quang phổ biến nhất ở nam giới là chứng tiểu đêm và tiểu không hết (incomplete), thường là do tuyến tiền liệt phì đại gây cản trở khiến bàng quang tống không hết nước tiểu ra.”
 
Nhiễm trùng bàng quang (Bladder infections) có thể là một nguyên nhân khác của việc đi tiểu thường xuyên. Theo Harvard Health, nhiễm trùng bàng quang, còn gọi là viêm bàng quang (cystitis), là một trong những loại nhiễm trùng do vi khuẩn phổ biến nhất. Có khoảng 1/3 phụ nữ sẽ bị nhiễm trùng bàng quang ít nhất một lần trong đời. Một số triệu chứng bao gồm nóng rát hoặc đau khi đi tiểu, phải đi tiểu nhiều lần (mỗi lần chỉ đi được một lượng nhỏ nước tiểu), muốn đi tiểu gấp, bị đau vùng bụng dưới và nước tiểu đục màu hoặc có máu.
 
Một vấn đề khác liên quan đến bàng quang là ung thư bàng quang. Theo NCI, Hoa Kỳ có khoảng 712,644 người sống chung với bệnh ung thư bàng quang. Theo CDC, bệnh này thường ảnh hưởng đến người cao niên nhiều hơn, dù cũng có người trẻ mắc bệnh ung thư bàng quang. Một số triệu chứng của ung thư bàng quang bao gồm có máu trong nước tiểu, đi tiểu thường xuyên hoặc đau đớn khi tiểu, và bị đau lưng hoặc đau vùng chậu.
 
Sa thành trước âm đạo (anterior prolapse), còn được gọi là sa bàng quang (prolapsed bladder) hoặc sa bàng quang vào âm đạo (cystocele), là một vấn đề về bàng quang điển hình của phụ nữ. Nó xảy ra khi các mô giữa bàng quang và thành âm đạo của phụ nữ yếu đi do bị áp lực. Theo Urology Care Foundation, sự suy yếu này khiến cho các mô căng ra và bàng quang phình vào âm đạo.
 
Sỏi bàng quang (bladder stones) là do nước tiểu cô đặc kết tinh trong bàng quang. Theo NIH, những người bị tiểu không hết sẽ thường bị sỏi bàng quang. Có nhiều viên sỏi bàng quang nhỏ đến mức mắt thường không thể nhìn thấy, nhưng cũng từng có trường hợp một người đàn ông được phát hiện có một viên sỏi bàng quang hình quả trứng nặng 1.7 lbs. (770 gam), có kích thước 4.7 x 3.7 x 3 inch (12 x 9.5 x 7.5 cm). Tuy nhiên, đây không phải là viên sỏi bàng quang lớn nhất được ghi nhận. Viên sỏi bàng quang lớn nhất từng được ghi dận có kích thước 7 x 5 x 3.7 inch (17.9 x 12.7 x 9.5 cm) và nặng 4.2 lbs. (1.9 kg), theo Guinness World Records.
 
Làm thế nào để giữ cho bàng quang khỏe mạnh?
 
Đôi khi, chúng ta phải nhịn tiểu vì trường hợp bất khả kháng, nhưng điều đó có thể không tốt cho bàng quang. Bác sĩ Ramin nói: “Nhịn tiểu trong một thời gian ngắn, khoảng một tiếng thôi thì thường không sao cả. Tuy nhiên, nhịn tiểu quá lâu và thường xuyên có thể khiến dung tích bàng quang bị nở rộng quá mức, truyền áp lực sang thận, và khiến bàng quang bị mất khả năng làm trống hoàn toàn. Những vấn đề này có thể dẫn đến UTI [nhiễm trùng đường tiết niệu], viêm bàng quang và suy giảm chức năng thận.”
 
Uống nhiều nước mỗi ngày cũng có thể giúp ngăn ngừa sỏi bàng quang, giúp ngăn các chất khoáng tập trung mật độ cao, tạo thành sỏi. Urology Care Foundation khuyên mọi người nên uống từ 6 đến 8 ly nước mỗi ngày, cũng như giảm sử dụng caffein và rượu.
 
Việt Báo phỏng dịch theo bài viết “Bladder: Facts, function and diseases” của Anna Gora, được đăng trên trang LiveScience.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Tháng 4 năm 2024, một phụ nữ ở Sacramento, California, Mỹ bị ngộ độc chì nghiêm trọng và tử vong sau khi sử dụng thuốc mỡ trị trĩ của Việt Nam có tên “Cao Bôi Trĩ Cây Thầu Dầu”. Thử nghiệm thuốc mỡ bôi trĩ này cho thấy nó chứa 4% chì (cứ 100 gram thuốc thì có 4 gram chì), đây là lượng rất nguy hiểm. Chì là một chất kim loại nặng độc hại cho cơ thể. Tiếp xúc với bất kỳ lượng chì nào cũng có thể gây hại cho sức khỏe.
Rụng tóc (alopecia) thường xảy ra trên da đầu, nhưng cũng có thể xảy ra ở bất kỳ nơi nào trên cơ thể. Rụng tóc là một tình trạng phổ biến và không phải là vấn đề đáng lo ngại. Ở Úc, khoảng một nửa đàn ông ở độ tuổi 50 thường có dấu hiệu hói đầu, và hơn 1/4 phụ nữ trong cùng độ tuổi cho biết tóc họ bị thưa đi. Thường thì vấn đề này là do di truyền. Nếu thấy mình đang bị rụng tóc và đang lo lắng về điều đó, quý vị nên đi khám hoặc hỏi ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán trước khi thử bất kỳ phương pháp điều trị nào. Rất nhiều sản phẩm được quảng cáo là có khả năng đảo ngược tình trạng rụng tóc, nhưng lại có rất ít sản phẩm đã được kiểm nghiệm khoa học về hiệu quả.
Hàm răng của bệnh nhân có vẻ như được chăm sóc khá tốt, nhưng nha sĩ James Mancini, giám đốc lâm sàng của Trung Tâm Nha Khoa Meadville ở Pennsylvania, cảm thấy phần nướu có vấn đề. Tình cờ, Mancini có quen biết với bác sĩ của bệnh nhân đó nên đã liên lạc để chia sẻ sự lo ngại – và rồi họ ‘lần’ ra bệnh thật! Mancini cho biết: “Thực ra, Bob mắc bệnh ung thư bạch cầu (leukemia). Dù ông ấy không thấy mệt mỏi hay có các triệu chứng khác, nhưng vấn đề xuất hiện ở phần răng miệng. Khi bác sĩ của Bob biết được tình trạng, Bob đã được điều trị ngay lập tức.”
Thời nay, nhiều người thường bị đau cổ vai gáy, lại còn kèm theo cả đau đầu. Nỗi đau này có thể gây ra thêm nỗi đau khác, không chỉ về mặt vật lý mà còn về mặt tâm sinh lý. Xét về mặt sinh lý, ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng những cơn đau ở cổ thường khiến cho người ta bị thêm chứng đau đầu. Một nghiên cứu mới được công bố trên tạp chí The Journal of Headache and Pain là nghiên cứu đầu tiên cung cấp những dấu hiệu khách quan về sự liên quan của cơ bắp với tình trạng đau nhức đầu.
Một nghiên cứu mới cho thấy thiếu ngủ không chỉ ảnh hưởng đến tâm trạng và hiệu suất làm việc trong ngày, mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tiểu đường loại 2. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí JAMA Network Open, so với những người ngủ từ 7 đến 8 tiếng mỗi ngày, những người ngủ ít hơn 6 tiếng/ngày có nguy cơ mắc bệnh tiểu đường type 2 cao hơn khi về già.
Khi nói đến việc giữ cho xương khỏe mạnh, nhiều người sẽ nghĩ ngay đến vitamin D, chất dinh dưỡng giúp cơ thể hấp thụ lượng canxi cần thiết để giúp cho bộ xương chắc khỏe. Nhưng dù rằng vitamin D đúng là một chất dinh dưỡng thiết yếu, trong những năm gần đây, các nhà nghiên cứu đã nhận thấy tầm quan trọng của các loại vitamin khác trong việc chống gãy xương (fractures) và bệnh loãng xương, hay bệnh xương xốp (osteoporosis).
Không thể nhìn thấy bằng mắt thường, không có mùi và cũng chẳng có vị, những lượng nhỏ chì (lead) hiện diện trong các vật dụng mà chúng ta sử dụng hàng ngày, trong nhà chúng ta ở, và cả trong nước chúng ta uống. Thậm chí, chì còn xuất hiện trong các bình nước tái sử dụng, như việc phát hiện ra chì trong đáy ly Stanley. Vụ việc đã làm dấy lên nhiều tranh cãi và khơi dậy sự chú ý của người tiêu dùng đối với một vấn đề đã tồn tại từ rất lâu.
Hôm cuối tháng Hai vừa qua, Tòa Tối cao của bang Alabama phán quyết rằng: “Phôi đông lạnh là trẻ em.” Tuyên án này tuy chỉ có uy lực theo Hiến pháp và luật pháp ở Alabama, tuy nhiên, sự bắt đầu này tạo ra tiền lệ cho tất cả những vụ án vế sau của tất cả các bang khác và kề cả hiến pháp Hoa Kỳ, ảnh hưởng đến thời kỳ cho phép phá thai. Nhiều người và nhiều cơ quan sẽ phải chịu trách nhiệm, sẽ bị trừng phạt nếu làm hỏng phôi thai, như một tội giết trẻ em. Phán quyết của Alabama, được công bố hôm thứ Sáu, bắt nguồn từ hai vụ kiện của ba nhóm cha mẹ đã trải qua thủ tục thụ tinh trong ống nghiệm (IVF) để sinh con và sau đó chọn đông lạnh số phôi còn lại. Giáo sư Nicole Huberfeld của Trường Luật Đại học Boston cho biết, đó cũng là một quyết định có thể gây ảnh hưởng lan rộng đến việc sử dụng các phương pháp điều trị sinh sản như thụ tinh trong ống nghiệm (IVF).
Thử tưởng tượng rằng chỉ cần uống một viên thuốc là quý vị sẽ tràn trề năng lượng, da dẻ mịn màng, và tim mạch khỏe re? Các viễn cảnh hấp dẫn này vẫy gọi mãnh liệt mỗi khi chúng ta dạo quanh qua các quầy hàng bán các loại thực dược phẩm bổ dưỡng trong hiệu thuốc, từ các loại viên uống dầu cá (fish oil), bột collagen (collagen powder), kẹo bổ sung ma-giê và muôn hình vạn trạng các loại vitamin.
Hơn một thập niên từ sau cái chết bất ngờ của mẹ, Sehrish Sayani mắc chứng rối loạn tâm thần hậu chấn (PTSD). Suốt những năm đó, những cơn hoảng loạn dữ dội nhất đã giảm dần, nhưng các triệu chứng như nghi ngại thái quá (hypervigilance), trở nên đặc biệt nhạy cảm với một số yếu tố và những giấc ngủ chập chờn đã trở nên quen thuộc trong cuộc sống của cô.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.