Hôm nay,  

Tình yêu trong Thơ Thanh Tâm Tuyền

23/03/202421:12:00(Xem: 1667)
thanh_tam_tuyen-dinh_cuong
Thanh Tâm Tuyền
(Tranh Đinh Cường).

 

(Đánh dấu ngày mất của Thanh Tâm Tuyền, 20-3-2006).

 

Cùng một thời điểm làm “Thơ Tình”với Đinh Hùng và Vũ Hoàng Chương, nhưng có một cái gì rất khác với hai thi sĩ này. Thanh Tâm Tuyền mở ra cho chúng ta một trang Thơ Tình rất lạ, rất khác, rất kén độc giả nhưng vô cùng quyến rũ. Nhân kỷ niệm ngày qua đời của Thi Sĩ Thanh Tâm Tuyền, tôi muốn nói về 2 bài Thơ trong số những bài Thơ tôi yêu thích của Thanh Tâm Tuyền.
    Trong khi đang tỏ tình, Anh sợ những cột đèn đổ xuống, Anh sợ những dây điện cuốn lấy chúng ta. Anh sẽ chết và Em sẽ chết, tình yêu hai ta sẽ chết. Anh muốn đưa Em đi thật xa, đi về một nơi trong mơ ước.Hay chúng ta đến công viên, nơi khuất lấp để Anh có thể hôn Em, để thấy môi em như mật đắng, để thấy Tình Yêu chỉ là những móng sắc thương đau. (Dạ Khúc)
    Thanh Tâm Tuyền đã viết như thế, đã yêu như thế.
    Trong khi Vũ Hoàng Chương và Đinh Hùng làm những câu thơ Tình trang trọng hoa mỹ như:
    Ta đặt em lên ngai thờ nữ sắc (ĐH)
    Yêu một khắc để mang sầu trọn kiếp (VHC)
    Thì Thanh Tâm Tuyền làm thơ như lấy ra từ trái tim mình những giọt máu tinh khiết nhất, đẹp và đơn sơ nhưng sâu sắc nhất.Thanh Tâm Tuyền khẳng định: Tình Yêu làm người ta thành Thi Sĩ: Yêu em anh được làm Thi Sĩ.
    Vì chỉ có Tình Yêu mới làm người ta thành một thi sĩ chân thực, mới ôm em trong tay mà nhớ em ngày sắp tới.
    Anh rủ người yêu:
    Đi đi chúng ta đến công viên
    Nơi anh sẽ hôn em đắm đuối
    Trong thành phố, những cột đèn đang ngã xuống, anh không muốn những sợi giây điện cuốn lấy hai chúng ta, bóp chết của chúng ta cả hy vong và đời sống. Hay anh đưa em vào quán rượu.
    Tình yêu đưa anh vào quán rượu, đưa hai ta vào quán rượu, nhưng sao chúng ta chưa say mà đã buồn. Anh và em cùng bước vào một quán rượu. Quán rượu trống rỗng, bàn ghế không bầy, hay quán rượu không có bàn ghế. Phải chăng đó là sự trống rỗng, đó là tuổi trẻ của hai ta: Em nhìn xem, quán trống rỗng, người bán hàng ngủ gật, chúng ta phải bỏ đi thôi. Chúng ta phải ra khỏi đây, anh đưa em đi, chúng ta đi trốn những trống rỗng của đời sống, những giày vò ngày mai.Tuổi trẻ của hai ta quá buồn!
    Sao tuổi trẻ quá buồn như bàn ghế không bày.
    Tình Yêu trong Thơ Thanh Tâm Tuyền là những giọt lệ, chảy ra từ những phiến đá xanh, là những vì sao lấp lánh trên trời là hoa trái của Thượng Đế trong vườn ban cho Anh và Anh tin chắc chắn là như thế. Chúng ta không biết khi nào thì đá chảy ra nhưng giọt nước mắt, nên chúng ta gọi những giọt sương trên đá là lệ đá, chạm tay được vào những giọt sương đó là chạm tay vào lệ. Lệ chảy ra từ đá hay chảy ra từ cặp mắt của những người yêu nhau sẽ biến thành những câu Thơ và những câu Thơ đó lăn ra từ trái tim:
    Em biết không lệ là những viên đá xanh tim rũ rượi, và đôi mắt em, đôi mắt đang yêu đó là những vì sao lấp lánh là vật đáng kể duy nhất của bầu trời: đôi khi anh muốn tin ngoài đời, chỉ còn trời sao là đáng kể/mà bên những vì sao lấp lánh đôi mắt em đến ngày cuối.
    Anh tin những trái cây tinh khiết thơm phức, ngọt ngào của Thượng Đế ban cho trên đôi môi người yêu, những hoa cỏ quyến rũ là vòng tay ân ái của người tình. Anh tin Thượng Đế đã ban cho mình những tặng phẩm quý báu đó.
    Đôi khi anh muốn tin ngoài đời thơm phức những trái cây của Thượng Đế/mà bên những trái cây ngọt ngào đôi môi em nguồn sữa ngọt khởi đầu/đôi khi anh muốn ngoài đời đầy cỏ hoa tinh khiết mà bên cỏ hoa quyến rũ, cánh tay em vòng ân ái.
    Có phải Tác Giả đang nói đến mối tình của Adam and Eve trong vườn Địa Đàng của Thượng Đế!
    Nhưng em ơi! Điều đau đớn đẹp nhất là Những người khóc lẻ loi một mình. Đau và Đẹp luôn đi đôi với nhau. Cả anh và em chúng ta đang yêu nhau nhưng chúng ta đã khóc một mình biết bao nhiêu lần? Đó là Tình Yêu: đau và đẹp.
    Em đã thấy những giọt lệ ứa ra như những viên đá xanh chảy ra từ một tảng đá bao giờ chưa? Đau đớn lệ là những viên đá xanh tim rũ rượi.
    Tình Yêu trong thơ Thanh Tâm Tuyền vượt ra ngoài quy luật Thơ Tình của các tác giả cùng thời. Thanh Tâm Tuyền có một trang giấy riêng, có những ngôn ngữ riêng, giọt lệ riêng mà một số rất ít người có thể chia sẻ được. Nhưng ai đã thích ứng và yêu thơ Thanh Tâm Tuyền thì có cả ngàn lý do để yêu những chữ lạ, những suy nghĩ, những khác biệt trong ngôn ngữ của Thi Sĩ.
Tôi là một trong những người Yêu Thơ Thanh Tâm Tuyền.
    Xin mời thưởng thức thêm một bài Thơ với những tư tưởng “lạ” của Thanh Tâm Tuyền:
 
Người yêu

Chúng tôi chạy trên mùa xuân
ngoài căn phòng riêng
dù cửa sổ
chúng tôi chạy trên mùa xuân
cỏ sương quyến rũ
người yêu nắm cánh tay
không cần những con đường
có thể một lối mòn đã khuất
có thể những đồng hoa đỏ ngút đầu
có thể là bờ ruộng đất non
để chúng tôi nhường nhau chút bước
người yêu nắm cánh tay
chúng tôi chạy trên mùa xuân
mặt trời luôn luôn nhảy nhót tươi cười
con chim nhỏ hót tặng chúng tôi
rằng sao quên chim lâu thế
người yêu khoe hàm răng
ở đâu hình như tiếng bể
ngọt hiền măng sữa
em ơi sao chưa dừng lại
chúng ta vào châu thành
anh thong thả lên thư viện
mở những cuốn sách mùa xuân bay qua nét trắng
người yêu nắm cánh tay
cười tiếng suối
băng qua những cuộc đời ào ào thành phố
cửa nhà rộng choang choang
hai người bạn tình rõi chúng ta trên mắt gác
sao chưa dừng lại em ơi
trong kia làng mở hội
em vào vườn trèo lên cây bưởi
mời mọi người dự đám cưới đôi ta
mùa xuân làm bà mối
người yêu nắm cánh tay
hình ảnh ngoài trời ngỡ vỡ con ngươi
chúng tôi chạy trên mùa xuân
Người ta chỉ yêu khi tự do
không bao giờ chúng tôi dừng lại
chúng tôi chẳng yêu một mình
người yêu nắm cánh tay
bao nhiêu rừng núi không thoả sức
phải bơi qua đại dương
nối liền lục địa
mùa xuân cầm nhịp
tất cả tim hát

Người ta chỉ yêu khi tự do

cỏ sương quyến rũ
người yêu nắm cánh tay
không cần những con đường
có thể một lối mòn đã khuất
có thể những đồng hoa đỏ ngút đầu
có thể là bờ ruộng đất non
để chúng tôi nhường nhau chút bước
người yêu nắm cánh tay
chúng tôi chạy trên mùa xuân
mặt trời luôn luôn nhảy nhót tươi cười
con chim nhỏ hót tặng chúng tôi
rằng sao quên chim lâu thế
người yêu khoe hàm răng
ở đâu hình như tiếng bể
ngọt hiền măng sữa
em ơi sao chưa dừng lại
chúng ta vào châu thành
anh thong thả lên thư viện
mở những cuốn sách mùa xuân bay qua nét trắng
người yêu nắm cánh tay
cười tiếng suối
băng qua những cuộc đời ào ào thành phố
cửa nhà rộng choang choang
hai người bạn tình rõi chúng ta trên mắt gác
sao chưa dừng lại em ơi
trong kia làng mở hội
em vào vườn trèo lên cây bưởi
mời mọi người dự đám cưới đôi ta
mùa xuân làm bà mối
người yêu nắm cánh tay
hình ảnh ngoài trời ngỡ vỡ con ngươi
chúng tôi chạy trên mùa xuân
Người ta chỉ yêu khi tự do
không bao giờ chúng tôi dừng lại
chúng tôi chẳng yêu một mình
người yêu nắm cánh tay
bao nhiêu rừng núi không thoả sức
phải bơi qua đại dương
nối liền lục địa
mùa xuân cầm nhịp
tất cả tim hát
Người ta chỉ yêu khi tự do. (TTT)
 
Thanh Tâm Tuyền, người Thi Sĩ với một mình một ngôn ngữ, một mình một cõi Thơ. Tôi nghĩ ông là một Thi Sĩ Cô Đơn nhất trong những thi sĩ cô đơn.
 
– Trần Mộng Tú
3-20-2024
 
Thơ Dạ Khúc, Phạm Đình Chương phổ nhạc, đổi tựa là: Dạ Tâm Khúc.
Thơ Lệ Đá Xanh, Phạm Đình Chương phổ nhạc, đổi tựa: Nửa Hồn Thương Đau.
Những chữ đậm (bold) trong bài viết là Thơ TTT.
 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Trong một bối cảnh đất nước nhiễu nhương, hỗn loạn, nhà văn thường đóng một vai trò quan trọng bằng cách sử dụng ngôn từ của mình để phản ánh, phê bình, truyền cảm hứng và đôi khi thậm chí thách thức hiện trạng. Trong suốt chiều dài lịch sử, nhà văn phản ứng với những biến động khác nhau, cho dù đó là xã hội, chính trị hay văn hóa...
Tết và Xuân, Xuân và Tết, thời điểm kỳ lạ trong một năm. Vừa trông chờ vừa mong đừng đến. Vừa lưu luyến rét đông vừa háo hức xuân ấm. Vừa khép kín đoàn tụ gia đình vừa chan hoà xôn xao lễ hội. Vừa lặng lẽ hoài niệm chuyện riêng tư vừa hân hoan cùng nhau “nâng chén ta chúc nơi nơi”...
Nhà hiền triết người Ấn Độ Jiddu Krishnamurti (1895-1986) qua đời vào ngày 17 tháng 2 năm 1986 tại Ojai Valley, Quận Ventura, Nam California, Hoa Kỳ, nơi ông đã chọn làm quê hương thứ hai từ năm 1922 cho đến khi ông mất, dù ông không ở đó thường trực. Tính đến tháng 2 năm nay, 2024 đã tròn 38 năm kể từ ngày ông lìa bỏ trần gian. Krishnamurti là một trong những nhà hiền triết có sức ảnh hưởng rất lớn đối với nhân loại trong thế kỷ 20. Cuốn “The First and Last Freedom” của ông được Giáo sư Phạm Công Thiện dịch sang tiếng Việt từ trước năm 1975 ở Sài Gòn với tựa đề “Tự Do Đầu Tiên và Cuối Cùng” là một trong những cuốn sách tôi rất yêu thích đọc từ thời còn niên thiếu. Nhân tìm đọc lại một số bài giảng và bài viết của Krishnamurti, tôi tình cờ gặp được bài thơ “Song of the Beloved” (Bài Ca Về Người Yêu), nhưng không thấy ghi ông đã làm từ bao giờ. Có lẽ bài ca này ông làm vào những lúc về nghỉ ngơi tịnh dưỡng ở Ojai, vì bài đó nói lên lòng yêu thích thâm thiết của ông đối với thiên nhiên,
Ngô Thế Vinh là một tên tuổi đã thành danh ngay từ trước năm 1975 tại miền Nam Việt Nam. Ông đoạt Giải Văn Học Nghệ Thuật VNCH năm 1971 với tác phẩm Vòng Đai Xanh. Sau này ông có thêm hai giải thưởng: 1) Giải Văn Học Montréal 2002 Hội Quốc Tế Y Sĩ Việt Nam Tự Do với Cửu Long Cạn Dòng, Biển Đông Dậy Sóng và 2) Giải Văn Việt Đặc Biệt 2017 với Cửu Long Cạn Dòng, Biển Đông Dậy Sóng và Mekong Dòng Sông Nghẽn Mạch...
Người viết chơi với Phạm Thiên Thư từ những năm học trung học đệ nhất cấp khoảng 58-59. Thư đến nhà tôi ở ấp Cả Trắc, khu Ông Tạ và chúng tôi thường kéo nhau ra quán cà phê vợt ở đầu ngõ đi vào ấp. Trong những lần uống cà phê, Thư nói sôi nổi về việc lập học hội Hồ Quý Ly, để thực hiện việc nghiên cứu, viết văn, làm thơ. Mục đích là tiến tới làm một tập san văn nghệ...
Chúng tôi vẫn biết Hoàng Cầm là người cùng quê và là bạn với một ông anh họ từ thời kháng chiến chống Pháp, nhưng không ngờ nhà thơ lại theo xe ra đón chúng tôi ở phi trường Nội Bài. Hôm đó Hoàng Cầm mặc một cái màu đỏ xậm trông rất hào hoa dù Hà Nội năm đó vẫn còn rất nghèo...
Mở đầu cho sê-ri bài viết về phong trào Nhân Văn-Giai Phẩm thập niên 50 tại Bắc Việt Nam, là một tư liệu hiếm quý về/của nhà thơ Phùng Quán. Việt Báo trân trọng giới thiệu.
Nước Mỹ thế kỷ XX cống hiến cho nhân loại sự phong phú và đa dạng của các trào lưu, chủ đề và tiếng nói trong văn học. Một số tác giả và tác phẩm kinh điển đã xuất hiện trong thời kỳ này, góp phần phát triển truyền thống văn học có từ những thế kỷ trước. Riêng trong lĩnh vực tiểu thuyết, văn học hiện đại, thịnh hành vào đầu thế kỷ XX ở Châu Âu với kỹ thuật “dòng ý thức” trong tiểu thuyết của James Joyce và Virginia Woolf, lan rộng sang Mỹ, tìm cách tách rời các hình thức truyền thống thế kỷ XIX để cách tân và hình thành một dòng văn học mới với phong cách độc đáo, táo bạo và mở ra những cánh cửa thú vị bất ngờ cho người đọc đi vào ngôi nhà nghệ thuật. Kỷ nguyên văn học hiện đại phương Tây bắt đầu từ hai thập kỷ đầu của thế kỷ XX và, không thể nghi ngờ, Mỹ là quốc gia có những đóng góp to tát. Các tiểu thuyết gia lớn trong thời kỳ này, ta có thể nhắc đến F. Scott Fitzgerald, Ernest Hemingway và William Faulkner.
Bước đi như vậy rõ ràng là không cần lưu dấu; nhưng chính là bước đi siêu tuyệt của bậc đại nhân, đại sĩ: không dấu tích mà lại tràn đầy công đức, lợi ích cho dân tộc, đạo pháp và nhân loại nhiều thế kỷ sau.
Một chương trong tiểu thuyết Đường Về Thủy Phủ của nhà văn Trịnh Y Thư...
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.