Hôm nay,  

Sonomama

06/03/200700:00:00(Xem: 4415)

Sonomama                                                   

Một lần, tôi đọc được ở đâu đó mấy câu thơ ngắn. Vì ngắn, và đối với tôi, rất hay, nên đọc qua một lần là nhớ:

“Tâm sầu lắm ư,

Thôi đi nhị kiến

Chẳng còn ba, tư

Trên con đường thật

Người về với Như”

Không biết tác giả là ai nhưng tôi chắc thi sỹ này phải có tâm đạo lắm!

Gieo hạt xuống, hội đủ duyên, có ngày hạt sẽ nẩy mầm. Các cụ nói đúng thật. Cái mầm tôi vừa thấy từ cái hạt ghi lại trong tâm mấy câu thơ trên chính là buổi chiều nay. Lang thang trên lưới thế nào, tôi lại gặp ngay tác giả. Hóa ra, những câu thơ đó chỉ là phiên dịch, còn nguyên bản là của một thiền sư Nhật Bản, ngài Ikkyu, tác giả hàng trăm bài Đạo Thi nổi tiếng!

Mấy câu thơ trên, nguyên bản tiếng Nhật như vầy:

“Nageku nayo

Makoto no michi wa

Sonomama ni

Mittsu tomo nashi”

Không cần phải biết tiếng Nhật, quý vị cứ thử theo đúng vần, đọc bài thơ nguyên bản xem sao. Mời quý vị thử đi, xem âm thanh của chữ nào làm tâm quý vị xôn xao"

Hơn bốn mươi năm trước, tôi có dịp học tiếng Nhật, đã có thể viết thư đơn giản, đàm thoại những câu thông thường, nhưng sau đó chẳng bao giờ dùng tới nên vốn liếng Nhật-ngữ của tôi ngày nay chỉ còn lại “Toyota, Honda, Yamaha, Mazda, Suzuki…” nên đành “Soyonara” cho tiện việc sổ sách!

Tuy thế, đọc bài thơ trên, tôi cảm nhận sự rung động trên từng âm thanh của chữ “Sonomama”.

Sonomama được dịch là “Như”. Người về với Như là về với Sonomama, về với Phật-tánh, về với chính bản lai diện mục của mình. Về, tựa hồ Người Cùng Tử trong kinh Pháp Hoa, khi bóng tối vô minh được giải tỏa mới thực sự biết trở về bằng Con Đường Thật (Mittsu tomo nashi) mà bắt gặp Chân Như (Sonomama).

Lò dò thêm vài bước nữa vào thế giới của thiền-sư Ikkyu, tôi gặp những câu ngắn hơn mà súc tích, thâm sâu. Mời quý vị đọc chậm rãi những câu này:

“Ima wa haya

Kokoro ni kakaru

Kumo mo nashi

Tsuki no irubeki

Yama shi nakereba”

Nghĩa là:

“Trái tim ơi,

Không mây,

Không núi

Trăng tìm bóng tối

Biết tìm nơi đâu!”

Không thấy tên dịch giả nên đành ghi lại nơi đây, lời cám ơn vị nào dịch mà hay quá! Chuyên chở trọn vẹn ý thơ. Lời như bâng quơ mà ẩn dụ bao thiền-ý. Sao thiền-sư Ikkyu không gọi “Tay ơi! Chân ơi!” mà lại gọi “Trái tim ơi!”" Vì chỉ trái tim mới hiểu được câu “Trăng tìm bóng tối” Trăng trên cao, tỏa sáng bình đẳng xuống mọi nơi đón nhận, tại sao trăng còn phải đi tìm những nơi tối tăm để chiếu dọi" Nơi tối tăm đó là gì" Có phải là Vô Minh không" Nếu đúng thế thì Trăng mà Ikkyu nói ở đây không phải chỉ là Vầng Nguyệt mà chính là Ánh Sáng Đạo Pháp. Chỉ Ánh Sáng Đạo Pháp mới mở lòng Từ Bi, đi tìm bóng tối vô minh mà soi dọi. Trăng soi sáng tâm vô minh để Tâm Sáng với Trăng là một. Khi ấy, chúng ta lại thấy:

“Sonomama ni

Mittsu tomo nashi

Trên con đường thật

Người về với Như”

Thật tuyệt vời! Chỉ dăm bước chánh niệm là về tới căn nhà Phật, có trắc trở, rắc rối chi đâu!

Quý vị còn muốn đọc nữa không" Chỉ những câu rất ngắn thôi mà giúp chúng ta vượt bao chặng đường dài. Như bài này:

“Yomosugara

Hotoke no michiwo

Tazunereba

Waga kokoro ni zo

Tazune irikeru”

Phiên dịch là:

“Suốt đêm dài

Nếu ta tìm kiếm

Con đường Như Lai

Tìm hoài sẽ gặp

Tâm mình chứ ai!”

Khi ý thức được là mình có Phật-tánh thì ta không còn phải nhọc lòng tìm kiếm đâu nữa. Con đường này tưởng như trước mắt với người này mà lại  muôn dặm vời xa với người kia! Ikkyu nhắc lại lời Phật như kinh nghiệm bản thân làm bằng chứng, giúp ta vững tin mà thu ngắn dặm dài. Có phải đó là tinh thần Pháp-Hoa-Tam-Muội không, thưa quý vị"

Từ Pháp-Hoa-Tam-Muội, ta lại dễ dàng nhìn thấy Lý-duyên-sinh khi đọc những câu:

“Ame arare

Yuki ya korito

Hedatsuredo

Otsureba onaji

Tanigawa no mizu”

Phiên dịch là:

“Mưa, giá, tuyết sương

Khác nhau là thường

Thế rồi rơi xuống

Qua đồi qua lũng

Một dòng nước tuôn”

Cái này có mặt vì cái kia có mặt. Cái này diệt cho cái kia sinh nên diệt đó thực chẳng là diệt, sinh đó thực chẳng là sinh, vạn hữu mầu nhiệm trong tương nhập, tương túc.

Những bài Đạo Thi của thiền-sư Ikkyu cứ như thế, mỗi bài là một pháp. Minh bạch. Rõ ràng. Súc tích. Đọc vừa dứt là nhận ra ngay nên pháp đó là không-pháp, là qua sông bỏ bè mới thực sự đáo-bỉ-ngạn.

Cái khó là khi nhận ra rồi, ta có “Sonomama ni”, về với Như ngay không, hay còn quẩn quanh “ba, tư, nhị kiến"”

Riêng tôi, xin thú thật là tu hành còn lơ mơ nên “Thiên lý hương tâm, dạ cộng trường” (*) Tình quê ngàn dặm, đêm trường chưa tan!

(Như-Thị-Am, Rằm Thượng-Ngươn Đinh Hợi) 

 (*) Thi hào Nguyễn Du

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
DB Rick Miller thuộc Đảng Cộng Hòa, đại diện khu vực Sugar Land, đã bị phản ứng gay gắt sau khi ông chụp mũ các đối thủ tranh ghế ông chỉ vì họ là người Mỹ gốc Á trong địa hạt đông ngưởi gốc Á.
Ai quyết tâm đi tìm chân lý và hướng thượng cuộc đời trong tinh thần – Tu là cõi phúc – đều hưởng được sự bình an trong tâm hồn, tức là hưởng được hạnh phúc, Thiên đàng, Niết bàn, Cõi phúc ở trần gian
nữ tài tử Julia Roberts và cựu đệ nhất phu nhân Michelle Obama sẽ có chuyến đi đặc biệt thăm Việt Nam trước khi sang Malaysia dự chương trình "Leaders: Asia-Pacific"
ông có tập Thơ Lửa, cùng làm với Đoàn Văn Cừ, gồm những bài thơ đề cao cuộc kháng chiến chống Pháp, do Cơ quan Kháng chiến Liên khu III xuất bản, được in ở Thái Nguyên năm 1948
James Nguyen Fernandes, 43 tuổi, bị buộc tội 6 vụ tấn công, gồm 2 tội tấn công cố ý sát hại, và 6 tội phạm tội liên quan súng, theo hồ sơ tòa án cho biết.
Cục Cảnh sát Hình sự của Bộ Công an mới đây thừa nhận Việt Nam là một “điểm nóng” của nạn buôn người và di cư bất hợp pháp, với lợi nhuận hàng năm lên đến hàng chục tỉ đôla.
Khi chưa thấy ánh mặt trời, Tôi đã cảm nhận được muôn ngàn đau khổ, Của mẹ cha, Của bà con và của muôn triệu người dân gần xa trong nước, Lúc mẹ ôm bụng bầu chạy từ chỗ nầy sang chỗ khác,
Theo bản tin từ đài KUSI, Dân biểu Cộng Hòa Duncan D. Hunter cho biết ông sẽ nhận một tội sử dụng sai trái quỹ vận động khi ra tòa vào hôm Thứ Ba ngày 3 tháng 12/2019 trước Chánh án Thomas J. Whelan.
Mùa cháy rừng hiện nay nêu bật việc cần phải nhanh chóng đạt được các mục tiêu loại bỏ carbon đầy tham vọng của California, và bản báo cáo ‘Lộ Trình 2045’ đặt ra sơ đồ định hướng để đạt được mục tiêu đó
Tổng Thống Hoa Kỳ Donald Trump hôm Thứ Hai, 2 tháng 12, lên án các nhà Dân Chủ tại Hạ Viện về việc tổ chức điều trần luận tội trong khi ông đang dự hội nghị thượng đỉnh NATO tại London
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.