Hôm nay,  

Chính sách Ngoại giao “đu dây” hay ngả nghiêng như cây tre của Việt Nam

14/12/202308:47:00(Xem: 2638)
Bình luận thời sự

xi va pham

Vào ngày 10/9/2023 Tổng Thống Joe Biden tới Việt Nam với đoàn tùy tùng hủng hậu bao gồm các viên chức cao cấp của Hội Đồng An Ninh Quốc Gia, Bộ Ngoại Giao cùng những công ty khổng lồ mà đại sứ Hoa Kỳ nói rõ không ngoài mục đích biến Việt Nam thành quốc gia hùng mạnh, độc lập, tự chủ để không còn lệ thuộc vào Trung Quốc trong chiến lược Ấn Độ-Thái Bình Dương mà Ô. Joe Biden đã đề ra.
    Sáu ngày sau khi Tổng Thống Joe Biden tới Việt Nam để nâng ngoại giao lên Hợp Tác Chiến Lược Toàn Diện, Thủ Tướng Phạm Minh Chính của Việt Nam khi tham dự Triển Lãm và Hội Nghị Thượng Đỉnh Thương Mại&Đầu Tư Trung Quốc-ASEAN lần thứ XX tại Nam Ninh đã tuyên bố rằng, “Việt Nam  coi trọng quan hệ với Trung Quốc, hợp tác nhiều mặt, đẩy mạnh hợp tác kinh tế thương mại”…
    Rồi vào ngày 12/12/2023, tức chỉ sau ba tháng, Việt Nam lại long trọng tiếp đón Chủ Tịch Tập Cận Bình và nói rằng hợp tác và hữu nghị với Trung Quốc là lựa chọn chiến lược của Việt Nam. Điều này cho thấy Việt Nam theo chính sách trung lập mà trong nước gọi là “ngoại giao đa phương” chứ không phải hoàn toàn theo Mỹ.
    Theo các nhà phân tích quốc tế thì dù có hợp tác chiến lược với Mỹ, Việt Nam sẽ không hợp tác hoặc liên minh quân sự với Mỹ để trở thành kẻ thù của Trung Quốc. Nếu Việt Nam trở thành mối nguy về an ninh cho Trung Quốc thì Việt Nam sẽ biến thành một Ukraine thứ hai. Lúc đó cả trăm tỷ viện trợ vũ khí của Mỹ và NATO, Nhật Bản, Nam Hàn sẽ đổ vào Việt Nam nhưng Việt Nam sẽ biến thành một đống gạch vụn và tạo ra một đợt di cư khổng lồ như cuộc di cư lịch sử sau năm 1975. Theo Reuters, 12 triệu người Ukraine đã bỏ nước ra đi để lánh nạn khi đất nước tàn phá bởi chiến tranh.
     Chính sách ngoại giao đu dây/ cây tre vô cùng khó khăn nhưng Việt Nam chẳng còn lựa chọn nào khác. Một người đẹp diễm kiều mà hai hoàng tử cung kiếm đầy mình đứng trước cửa nhà thì người đẹp phải làm sao đây? Một quốc gia nằm ở trọng điểm chiến lược sẽ bị giằng xé bởi các siêu cường. Nếu khéo xử thì có thể vươn lên, nếu ngu dại đứng về một phe thì đất nước sẽ nát như tương. Câu trả lời khéo léo của người đẹp với hai hoàng tử là, “Em yêu mến cả hai nhưng áo mặc sao qua khỏi đầu cho nên phải nhờ song thân quyết định, Nếu thân này ví xẻ làm hai thì em sẽ yêu cả hai chàng.”
    Học thuyết Địa Chính trị dạy rằng địa lý làm sao thì ngoại giao phải như vậy. Mình là một nước nhỏ hay nước yếu mà liên kết với các đại cường ở xa để chống lại đại cường láng giềng thì đất nước sẽ tan nát. Cứ thử tưởng tượng Mễ Tây Cơ liên minh quân sự với Nga hay Trung Quốc để chống Mỹ xem Mễ Tây Cơ sẽ ra sao? Cứ thử nhìn vào Ukraine hiện nay để thấy thuyết Địa Chính trị phải ứng dụng như thế nào. Cái khó của Việt Nam là hợp tác với Mỹ ở mức độ không trở thành mối lo về an ninh cho Bắc Kinh, giữ vững chủ quyền nhưng không thù nghịch với Bắc Kinh. Và hợp tác với Bắc Kinh không cản trở chiến lược Ân Độ-Thái Bình Dương của Mỹ.
    Muôn đời chiến lược ngoại giao là sự tồn vong của quốc gia. Ngoại giao sai sẽ đẩy quốc gia vào nguy khốn và diệt vong. Cả ngàn năm, tổ tiên chúng ta đều là những bậc anh hùng trí dũng song toàn, nhưng đánh thắng Tàu rồi cũng phải triều cống nó để giữ yên đất nước. Đừng tưởng thế giới này vận hành bởi tự do, dân chủ và nhân quyền mà nó vận hành bởi quyền lợi của từng quốc gia mà quyền lợi của các siêu cường là “Lion share” tức cỗ lớn nhất – như Ô. Trump nói “America First” và Ô. Obama nói “American Exceptionalism” tức không bị ràng buộc bởi bất cứ luật pháp quốc tế nào, có lợi thì tuân thủ, bất lợi thì gạt sang một bên.
     Tờ Politico ngày 23/10/2023 đã trích dẫn lời nói của Henry Kissinger như sau: “It may be dangerous to be America's enemy, but to be America's friend is fatal," former U.S. Secretary of State Henry Kissinger once remarked. And the U.S. has proven him right. Time and again, the U.S. has showed that it is not a reliable ally in global affairs.” (Trở thành kẻ thù của Mỹ có thể nguy hiểm, nhưng trở thành bạn của Mỹ là tai họa. Và Hoa Kỳ đã chứng tỏ đúng như thế. Lúc nào cũng vậy, Hoa Kỳ đã chứng tỏ họ không phải là đồng minh tin cậy trong những vấn đề toàn cầu.) Như vậy thì ngả theo Mỹ cũng chết khi nhìn vào tấm gương Nam Việt Nam và A Phú Hãn. Nhưng theo Tàu thì càng chết lẹ hơn nữa. Thế cho nên phải đứng giữa, tức trung lập.
   Hiện nay Việt Nam chịu áp lực rất lớn từ Hoa Kỳ và Trung Quốc. Khác với Phi Luật Tân, Nhật Bản và Hàn Quốc, các quốc gia Đông Nam Á như Việt, Lào, Thái Lan, Miến Điện có chung biên giới với Trung Hoa cho nên không thể liên kết với Hoa Kỳ để chống Trung Quốc. Ngay cả Ấn Độ với dân số khổng lồ và quân sự lớn mạnh cũng chỉ liên kết cầm chừng với Mỹ vì cũng có chung biên giới với Trung Hoa. Rồi đây chắc chắn Ô. Putin sẽ thăm Việt Nam để cân bằng ảnh hưởng của Trung Quốc và Hoa Kỳ.
    Trong cơn giông bão, cây cổ thụ 100 năm trốc gốc nằm chỏng chơ trên mặt đất, còn cây tre tuy ốm yếu nhưng vì ngả nghiêng theo chiều gió, dù có tả tơi nhưng vẫn sống nhăn. Là nước nhỏ, giữ gìn độc lập, tự chủ nhưng khéo léo để không mất lòng ai là cốt tủy của chính sách ngoại giao trung lập hay ngả nghiêng như cây tre. Tất cả đều vì sự tồn vong và phát triển của đất nước.
    Chúng ta có thể suy đoán về chuyến thăm Việt Nam của Ô. Tập Cận Bình như sau:
    – Việt Nam mời Ô. Tập Cận Bình qua để chứng tỏ “Chúng tôi không đi quá đà khi hợp tác chiến lược với Hoa Kỳ.
    – Có thể chính Ô. Tập Cận Bình gợi ý qua thăm để cho thấy Trung Quốc rất thân thiện với Việt Nam và Việt Nam không có gì phải lo ngại. Có thể rồi đây tình hình Biển Đông sẽ tạm lắng yên để Trung Quốc tập trung sức mạnh đối phó với Hoa Kỳ và Đài Loan. Thật ngu dại nếu Trung Quốc gây khó khăn hay chèn ép Việt Nam trong lúc này. Thời điểm bây giờ không còn là năm 1979 khi Hoa Kỳ cấm vận nghiệt ngã Việt Nam. Lúc đó  Ô. Jimmy Carter đã bật đèn xanh cho Đặng Tiểu Bình mở chiến dịch biên giới với chiêu bài “Dạy cho Việt Nam một bài học”. Nhưng cuối cùng thế giới lại nói rằng chính Hoa Lục học được một bài học: “Nực cười châu chấu đá xe, Tưởng rằng chấu ngã ai dè xe nghiêng”.
     Việt Nam tuy nhỏ so với Trung Hoa nhưng “bé hạt tiêu” mà lịch sử ngàn đời của cha ông ta đã chứng tỏ như vậy.

 

– Đào Văn Bình

 

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Ngài tự nhận trọn đời ngài chỉ là một nhà sư đơn giản, nhưng sóng gió tiền định đã đưa ngài vào ngôi vị Đức Đạt Lai Lạt Ma đời thứ 14 để gánh vác chức lãnh đạo cả đạo và đời cho dân tộc Tây Tạng từ khi ngài còn thơ ấu. Ngài từ những ngày mới lớn, miệt mài tu học theo lời Đức Phật dạy về hạnh từ bi và trí tuệ, nhưng từ khi chưa đủ tuổi thành niên đã chứng kiến khắp trời khói lửa chinh chiến để tới lúc phải đào thoát, vượt nhiều rặng núi Hy Mã Lạp Sơn để xin tỵ nạn tại Ấn Độ.
Zohran Mamdani tuyên bố tranh cử thị trưởng New York vào tháng 10/2024. Khi đó, phần lớn New York vẫn không biết đến vị lập pháp tiểu bang 33 tuổi này là ai. Ngày 1/7/2025, Zohran Mamdani chính thức đánh bại cựu Thống đốc Andrew Cuomo, chiến thắng vòng bầu cử sơ bộ cuộc tranh cử thị trưởng New York vào tháng 11/2025.
Tồn tại qua hơn hai thế kỷ, Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ chưa bao giờ là một cánh cửa vô tri. Mỗi nhiệm kỳ Tòa để lại một dấu ấn ảnh hưởng đến đời sống người dân. Có nhiệm kỳ, Roe v. Wade1 mất hiệu lực, tòa cắt quyền phá thai khỏi tay người phụ nữ, coi như món nợ trả về từng tiểu bang, tự lo tự liệu. Có nhiệm kỳ, cánh cửa Affirmative Action2 sập lại, đám trẻ da màu nghèo khỏi cơ hội cầu tiến. Có nhiệm kỳ, Tòa thả lỏng súng đạn, cãi vã sân trường cũng đủ gây đổ máu3. Nhưng cũng đã có những nhiệm kỳ Tòa đứng thẳng lưng, bảo vệ người dân buộc Bạch Ốc Nixon phơi ra hồ sơ mật với Pentagon Papers
Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.
Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.
Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...
Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,
Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.
“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.
Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.