Hôm nay,  

Từ Quyền Can Thiệp Đến Nghĩa Vụ Can Thiệp

18/09/201000:00:00(Xem: 6262)

Từ Quyền Can Thiệp Đến Nghĩa Vụ Can Thiệp

Bùi Tín
(Viết riêng cho VOA Thứ Năm, 16 tháng 9 2010)
Số phận bi thảm của cô gái Iran Sakineh Mohamanadi Ashtiani đang làm sôi động dư luận thế giới suốt 2 tháng nay.
Cô Sakined Mohamanadi Ashtiani - thường được gọi tắt là Sakine, 43 tuổi, có chồng là Mohamanadi chết năm 2006; cô đã bị bắt giam ngay sau đó, với cái tội là ngoại tình, có quan hệ với một người đàn ông khác, trước và sau khi chồng cô chết, mà lại chết trong một tình huống không được rõ ràng.
Tòa án của thành phố Tabriz ngày 15/5/2006 tuyên án cô phạm tội ngoại tình – “quan hệ một lúc với 2 người đàn ông” - bị coi là trọng tội theo luật Iran. Cô bị nọc ra, bị đánh đúng 99 roi, trước con mắt của đông đảo quần chúng, trong đó có cậu con trai Sajad, nguời con hiếu thảo muốn chia sẽ nỗi đau tinh thần và cơ thể của người mẹ bất hạnh.
Bốn tháng sau, tháng 9-2006, tòa xử lại vụ án này sau khi có những lời tố cáo và một cuộc điều tra mở rộng, cô bị truy tố về tội tham gia âm mưu giết chồng. Tòa tuyên án cô Sakine tội tử hình, theo hình thức truyền thống từ thời cổ là bị trói trên một tảng đá, để đông đảo quần chúng ném đá vào đầu cho đến chết. Theo kinh Koran - được coi là bộ Luật tối cao của Hồi giáo - người đàn bà phạm tội là con quỷ dữ không còn quyền sống, phải bị trừng phạt như một con quỷ.
Ngày 27-5-2007, Tòa án Tối cao Iran quyết định duyệt bản án trên đây.
Người duy nhất có thể cứu cô Sakine là Đại Giáo chủ Ayatollah Ali Khomenei, người cầm đầu chế độ Hồi giáo Iran. Nhưng Đại Giáo chủ này không hề tỏ thái độ, có nghĩa là tán thành kết luận của ngành tư pháp.
Đầu tháng 7-2010, báo chí Iran cho biết cô Sakine sẽ bị đưa ra ném đá đến chết trong tháng 7, trước lễ Ramadan.
Cả một phong trào đấu tranh lập tức dâng cao trên toàn thế giới, từ các tổ chức quốc tế bảo vệ nhân quyền đến giới báo chí, thuyền thanh, truyền hình, các nguyên thủ quốc gia, các chính khách, nghị sỹ, nhà văn, nghệ sỹ khắp các lục địa lên tiếng mạnh mẽ để bảo vệ mạng sống của cô Sakine.
Trong những lời tuyên bố, lên tiếng mạnh mẽ bảo vệ cô Sakine, can ngăn hành động tàn bạo ném đá đến chết của chế độ Iran có tuyên bố của Nghị viện châu Âu, thư của Amnesty International, của Huaman Right Watch, tuyên bố của bà Bộ trưởng Ngoại giao Hoa kỳ Hillary Clinton, của Tổng thống Pháp N. Sarkozy…Tổng thống Brazil còn yêu cầu chính phủ Iran cho cô Sakine sang tỵ nạn ở Brazil.
Ngay sau đó, nhiều tình tiết ám muội, mơ hồ của vụ án bị tiết lộ. Luật sư của cô Sakine là ông Mohammed Mostafei từng bảo vệ cô ở tòa án Tabriz bị nhà nước Iran hăm dọa, ông phải trốn sang Thổ Nhĩ Kỳ, rồi sang lánh nạn ở Na Uy. Ông cho biết cô Sakine vô tội, cô bị tra tấn hết sức tàn bạo, bị ép cung. Ông cho biết hồ sơ vụ án đã bị thay đổi, sửa chữa, đánh tráo …


Ngày 28-8-2010 người phát ngôn của chính phủ Iran tuyên bố sẽ không thi hành án tử hình theo kiểu ném đá, nhưng vẫn sẽ xử tử hình vào rạng sang hôm sau, có thể bằng hình thức treo cổ. Đêm ấy trong nhà giam, cô Sakine đau khổ gửi lời chào các bạn đồng tù.
Nhưng đến ngày 8/9/2010 người phát ngôn bộ ngoại giao Iran Ramin Mehmanparast cho biết bản án tử hình cô Sakine chưa thi hành, mà không có một lời giải thích nào. Mạng sống của cô Sakine - nạn nhân của chế độ độc đoán Hồi giáo, chà đạp nữ giới, với những đạo luật tàn ác từ thời trung cổ - vẫn còn như treo trên sợi tóc.
Trong tuyên bố của Tổ chức Phóng viên không biên giới – Reporters sans frontiers – nêu rõ chính quyền Iran vin cớ đây là công việc nội bộ của nước Iran, các nước khác không có quyền can thiệp. Đây là một luận điệu lạc lõng, ngụy biện, không mảy may có giá trị, vì Iran là thành viên Liên Hợp Quốc, bị ràng buộc bởi các cam kết tôn trọng quyền tự do và nhân quyền của dân mình trước hết, khi vi phạm thì toàn thế giới có quyền lên án, ngăn chặn. Hơn nữa, trong thế giới văn minh, toàn nhân loại là một cộng đồng thống nhất, con người không những có quyền thương yêu, quý trọng, bảo vệ nhau, mà hơn nữa cái quyền thiêng liêng ấy phải được coi là một nghĩa vụ.
Đó là từ quyền can thiệp – droit d’ ingérence - nâng cao lên thành nghĩa vụ can thiệp - devoir d’ ingérence - của mỗi công dân tiên tiến, văn minh của cộng đồng quốc tế trong thời đại mới.
Bài này, người viết mong muốn đến được với cô Nguyễn Phương Anh, người phát ngôn của bộ ngoại giao trong nước, luôn vin cớ chủ quyền quốc gia để bác bỏ mọi lời lên tiếng của các tổ chức, các chính phủ nước ngoài nhằm bảo vệ quyền sống trong nhân phẩm của biết bao công dân Việt Nam yêu tự do, yêu dân chủ đang bị chính phủ nước mình bạc đãi.
Việc quốc tế đòi trả tự do ngay cho các chiến sỹ dân chủ Trần Khải Thanh Thủy, Nguyễn Văn Hải Điếu Cày, luật sư Nguyễn Văn Đài, cô Phạm Thanh Nghiên, anh Nguyễn Tiến Trung và hàng trăm người khác, hay việc cả thế giới quan tâm đến vụ án Cồn Dầu – Đà nẵng, với cái chết thê thảm vì cực hình của anh Nguyễn Thành Năm, với thi hài cụ Maria Đặng Thị Tân không được chôn trong nghĩa trang, với 42 người phải trôi dạt sang đất Thái Lan để khỏi bị trả thù …đều là những việc làm cao quý của thế giới mới, dựa vững trên quyền can thiệp chính đáng, trên nghĩa vụ can thiệp cao quý trong một thế giới văn minh.
Bùi Tín
(Tác giả Bùi Tín có trang blog riêng ở: http://www.voanews.com/vietnamese/news/)

In Trang
Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
1234567Trang sauTrang cuối

Nelson Mandela (1918-2013), quán quân Giải Nobel Hòa Bình năm 1993, nhà hoạt động chống chế độ phân biệt chủng tộc bị tù 27 năm, và là vị tổng thống người da đen đầu tiên được bầu trong cuộc bầu cử dân chủ đầu tiên của nước Nam Phi vào năm 1994, đã từng nói rằng, “Giáo dục là vũ khí có sức mạnh nhất mà bạn có thể sử dụng để thay đổi thế giới.” Hơn ai hết, Nelson Mandela là người không những hiểu rõ giá trị thực sự của nền giáo dục mà còn áp dụng kiến thức đó trong việc làm thay đổi đất nước và dân tộc Nam Phi của ông. Ông đã dẫn dắt Nam Phi từ một quốc gia ngập chìm trong bóng tối của thù hận, phân hóa và lạc hậu để vươn mình lên trong ánh sáng của đoàn kết, hòa bình và phát triển.

Hoa Kỳ đã tấn công Iran. Chỉ vài ngày sau khi Tổng thống Mỹ Donald Trump gợi ý rằng có thể trì hoãn bất kỳ hành động quân sự nào của Mỹ trong nhiều tuần, ông tuyên bố vào ngày 21/6 rằng máy bay Mỹ đã tấn công ba địa điểm hạt nhân của Iran, bao gồm cả cơ sở bị chôn sâu ở Fordow. Các quan chức Iran xác nhận rằng các cuộc không kích đã diễn ra. Mặc dù ông Trump khẳng định rằng các địa điểm này đã bị "xóa sổ", nhưng vẫn chưa rõ các cuộc tấn công đã gây ra thiệt hại gì.

Jena, Louisiana – một thị trấn 4.000 dân lọt thỏm giữa rừng thông – nơi bảng hiệu đầu làng ca ngợi đội bóng nữ vô địch của bang, nhưng cách đó chỉ ba dặm, sau hàng rào kẽm gai và lời Kinh Thánh treo lủng lẳng, là Trại Giam ICE đồ sộ - do GEO Group điều hành. Nơi đây hiện giam giữ hơn 1000 người – phần lớn chưa từng bị kết tội hình sự, nhiều người chỉ là dân đang xin tị nạn hợp pháp, số còn lại chưa kịp hiểu vì sao mình bị bắt...

Tại sao Trump lại vội vàng ban hành hàng loạt sắc lệnh hành pháp và chính sách mới như vậy?AI: Có hai lý do.Đầu tiên, tổng thống vội vàng vì nếu có bất kỳ điều gì sai trái xảy ra vào đầu nhiệm kỳ, ông có thể đổ lỗi cho chính quyền trước và nhà nước (những người làm việc cho ông). Nếu để lâu, những điều sai trái sẽ là trách nhiệm của ông, và Trump không thích chịu trách nhiệm.Thứ hai, ông biết trong hai năm nữa, đảng Cộng hòa sẽ mất quyền kiểm soát Hạ viện trong cuộc bầu cử quốc hội và ông sẽ trở thành què quặt. Ông cần phải hoàn thành mọi việc ngay bây giờ. Ông muốn tập trung vào các doanh nghiệp của mình trong hai năm cuối nhiệm kỳ tổng thống,

Bao dung – một từ nghe thật thanh thoát. Âm tiết của nó cũng thật bình dị, thốt ra từ thanh quản nhẹ nhàng không cần uốn nắn, như cỏ mọc từ đất, như mưa từ trời. Vậy mà ngày nay, trong một xã hội đứng đầu thế giới về tự do, về quyền con người, hai từ “bao dung” bỗng dưng khó tìm. Chính trong tháng Sáu này, tháng gọi là Pride Month, những câu chuyện thương tâm về cộng đồng LGBTQ+ bị chìm trong bóng tối. Có lẽ trong sáu tháng qua, nước Mỹ có quá nhiều những phát ngôn, biến cố, thay đổi mà đối với truyền thông, đó là điều cần phải nói, và nói mỗi ngày. Hoặc cũng có lẽ, trong một chính quyền đang nỗ lực bác bỏ DEI, đóng chặt cửa với di dân, thì truyền thông cũng không dám đào sâu về những gì thuộc về cộng đồng yếu thế. Cho dù, đó là một án mạng lấy đi cuộc sống một con người, hoặc chấm dứt những nguyên tắc vốn đã được nhìn nhận hàng thập kỷ.

“Nơi nào người ta bắt đầu đốt sách, nơi đó người ta rồi cũng sẽ thiêu người.”— Heinrich Heine. Câu nói nổi tiếng từ thế kỷ XIX của thi sĩ Heinrich Heine, tưởng chỉ là tiếng vọng u ám của bóng ma lịch sử nhưng hôm nay, giữa thế kỷ XXI, lời cảnh báo ấy lại trở nên rúng động – ngay trên đất nước từng được xem là ngọn hải đăng của tự do học thuật. Oái oăm thay, những dấu hiệu đầu tiên của bóng tối không phát xuất từ một chế độ độc tài phương Đông, mà từ chính nước Mỹ – xứ sở từng được xem là ngọn hải đăng của giáo dục tự do.

Donald Trump không đội vương miện, nhưng ông đã luyện được cách bắt cả một đảng chính trị quỳ gối. Và cũng như các ông vua cổ đại, ông không cần luật – ông chính là luật. Nếu Toà Tối cao chống đối, ông sẽ gọi đó là “phản quốc.” Nếu truyền thông phản biện, ông gọi đó là “tin giả.” Nếu có cuộc bầu cử mà ông thua, ông sẽ bảo đó là “gian lận.” Và nếu có ai dám nói điều gì khác, ông sẽ gửi quân đội tới – như ông đã làm ở Los Angeles, để dạy cho đám biểu tình “hỗn xược” ấy một bài học về dân chủ... bằng đạn cao su và lựu đạn cay.

Ryanne Mena là một nhà báo đưa tin về tội phạm và an toàn công cộng cho Southern California News Group. Thứ Sáu, 6/6, ngày đầu tiên diễn ra cuộc biểu tình phản đối chính sách nhập cư của chính quyền Trump, chống lại các cuộc bố ráp của Cảnh Sát Di Trú (ICE), Mena đã có mặt ngay trên đường phố Los Angeles, bên ngoài Trung tâm giam giữ Metropolitan,L.A. Tại đây, cô bị trúng đạn hơi cay ở đùi bên trái Ngày kế tiếp, nữ phóng viên này bị trúng đạn cao su của các đặc vụ liên bang bắn vào đầu, bên phải, cách tai của cô chỉ khoảng 1 inch. Những tấm ảnh Mena và các đồng nghiệp khác bị thương lan tỏa khắp Instagram, Twitter.

Giữa lúc Tòa Bạch Ốc đang tìm mọi cách cứu vớt mối quan hệ Trump-Musk thì các cựu quan chức an ninh y tế cho biết chính quyền Trump hủy bỏ $766 triệu trong các hợp đồng nghiên cứu phát triển vaccine mRNA để chống lại các loại đại dịch cúm. Với họ, đây là đòn giáng mới nhất vào quốc phòng quốc gia. Họ cảnh báo rằng Hoa Kỳ có thể phải nhờ đến lòng trắc ẩn của các quốc gia khác trong đại dịch tiếp theo. ABC News dẫn lời Beth Cameron, cố vấn cao cấp của Trung tâm Đại dịch thuộc Brown University Pandemic Center, và là cựu giám đốc Hội đồng an ninh quốc gia Tòa Bạch Ốc, cho biết: “Các hành động của chính quyền đang làm suy yếu khả năng phòng ngừa của chúng ta đối với các mối đe dọa sinh học. Việc hủy bỏ khoản đầu tư này là một tín hiệu cho thấy chúng ta đang thay đổi lập trường về công tác chuẩn bị ứng phó với đại dịch. Và điều đó không tốt cho người dân Mỹ.”

Ăn mặc đẹp là nói về thời trang. Lịch sử “thời trang cao cấp” thuộc về truyền thống của Pháp: Haute couture từ thế kỷ 17. Đến thế kỷ 19, ngành thời trang cao cấp đã phát triển thành một phương tiện kích thích tăng trưởng trong nền kinh tế Pháp. Trong thời gian này, các nhà tạo mốt như Dior, Chanel và Balenciaga đã được thành lập. Tuy nhiên, vào thế kỷ 20, ngành thời trang cao cấp ở Pháp đã mất đi phần lớn sự huyền bí của mình và phải đối mặt với sự cạnh tranh ngày càng tăng từ các thị trường quốc tế khác, đặc biệt là ở Ý và Hoa Kỳ. Sự thành công của bối cảnh thời trang quốc tế và tiềm năng lợi nhuận đã thu hút sự chú ý của các tập đoàn hàng xa xỉ, được tiên phong bởi ông trùm kinh doanh người Pháp và người sáng lập LVMH Bernard Arnault vào năm 1987. Ngày nay, các tập đoàn này vẫn tiếp tục duy trì hoạt động lịch sử của các nhà thời trang xa xỉ thông qua việc bổ nhiệm các giám đốc sáng tạo, những người diễn giải và chỉ đạo triết lý thiết kế của thương hiệu.
1234567Trang sauTrang cuối
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.