Các chiến đấu cơ ném bom vào Đại Sứ Quán Iran ở Syria bị nghi ngờ là của Israel. Iran cho biết cuộc tấn công đã giết chết 7 cố vấn quân sự, trong đó có 3 chỉ huy cấp cao. Việc này là một bước ngoặt khiến căng thẳng trong khu vực leo thang nghiêm trọng, theo Reuters.
Theo ghi nhận của nhóm phóng viên Reuters tại hiện trường ở Quận Mezzeh của Damascus, các nhân viên cứu hộ khẩn cấp phải trèo lên đống đổ nát của một tòa nhà bị phá hủy bên trong khuôn viên Khu Ngoại Giao, gần tòa nhà chính của Đại Sứ Quán Iran. Xe cấp cứu đậu sẵn ở bên ngoài. Quốc kỳ Iran vẫn còn treo trên cột cờ bên cạnh đống đổ nát.
Ngoại trưởng Syria Faisal Mekdad, có mặt tại hiện trường cùng với Bộ trưởng Bộ Nội Vụ Syria, cho biết: “Chúng tôi lên án mạnh mẽ vụ tấn công khủng bố tàn bạo nhắm vào tòa nhà lãnh sự quán Iran ở Damascus và giết hại nhiều người vô tội.”
Đại sứ Iran tại Syria cho biết cuộc tấn công nhằm vào tòa nhà lãnh sự trong khu đại sứ quán và nơi ở của ông nằm ở hai tầng trên cùng.
Theo Lực Lượng Vệ Binh Cách Mạng Hồi Giáo Iran, cuộc tấn công đã giết hại 7 cố vấn quân sự Iran, bao gồm Mohammad Reza Zahedi, chỉ huy cấp cao của Lực Lượng Quds, một tổ chức tình báo nước ngoài và lực lượng bán quân sự tinh nhuệ.
Từ lâu, Israel đã nhắm mục tiêu vào các cơ sở quân sự của Iran ở Syria cùng với các lực lượng được Tehran hậu thuẫn, nhưng vụ đánh bom hôm thứ Hai là lần đầu tiên Israel tấn công trực tiếp vào Đại Sứ Quán Iran.
Quân đội Israel đã tăng cường các cuộc không kích ở Syria chống lại Lực Lượng Vệ Binh Cách Mạng Hồi Giáo Iran và nhóm vũ trang Hezbollah của Lebanon do Iran hậu thuẫn, cả hai đều ủng hộ Tổng thống Syria Bashar al-Assad.
Israel thường không nói về các cuộc tấn công nhắm vào Syria. Khi được hỏi về cuộc tấn công, một phát ngôn viên của quân đội Israel trả lời: “Chúng tôi không bình luận về những thông tin trên các phương tiện truyền thông nước ngoài.”
Tờ New York Times dẫn lời 4 viên chức Israel giấu tên thừa nhận Israel đã thực hiện vụ tấn công.
Phái đoàn Iran tại Liên Hiệp Quốc chỉ trích cuộc tấn công là “vi phạm trắng trợn Hiến Chương Liên Hiệp Quốc, luật pháp quốc tế và nguyên tắc cơ bản về quyền bất khả xâm phạm của các cơ sở ngoại giao và lãnh sự,” và cho rằng cuộc tấn công là “mối đe dọa đáng kể đối với hòa bình và an ninh khu vực.” Đồng thời, phái đoàn Iran kêu gọi Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc lên án vụ tấn công và cho biết Tehran có quyền “đáp trả mạnh mẽ.”
Hezbollah, nhóm vũ trang mạnh nhất của Iran trong khu vực, tuyên bố sẽ có hành động trả đũa. Nhóm này cho biết trong một tuyên bố: “Tội ác này sẽ không được tha thứ. Kẻ thù sẽ phải trả giá và bị trừng phạt.”
Nga và các quốc gia Hồi Giáo, bao gồm Iraq, Jordan, Oman, Pakistan, Qatar, Ả Rập Saudi và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất (UAE) cũng lên án vụ tấn công.
Trước đó, Đại sứ Iran tại Syria Hossein Akbari, người may mắn thoát nạn, nói với truyền hình nhà nước Iran rằng 5 đến 7 người, bao gồm cả các nhà ngoại giao, đã chết, và phản ứng của Tehran sẽ rất “khắc nghiệt.”
Truyền thông nhà nước Iran cho biết Tehran tin Zahedi là mục tiêu của vụ tấn công. Cấp phó của ông và một chỉ huy cấp cao khác cũng chết cùng 4 người khác.
Theo Đài truyền hình Al Alam của Iran, Zahedi là cố vấn quân sự ở Syria và từng là thủ lãnh Lực Lượng Quds ở Lebanon và Syria cho đến năm 2016.
Phát ngôn viên Bộ Ngoại Giao Hoa Kỳ Matthew Miller cho biết Washington vẫn luôn “lo ngại về bất kỳ sự kiện nào có thể leo thang hoặc làm gia tăng xung đột trong khu vực,” nhưng mong rằng cuộc tấn công sẽ không ảnh hưởng đến các cuộc đàm phán thả con tin Israel đang bị Hamas giam giữ.
Các chuyên gia phân tích có nhiều ý kiến trái chiều về việc liệu cuộc tấn công vào khu đại sứ quán Iran có gây ra bạo lực lớn hơn đáng kể hay không.
Jon Alterman thuộc tổ chức tư vấn CSIS của Washington, cho biết cuộc tấn công có lẽ phản ánh niềm tin của Israel rằng các cuộc tấn công như vậy có tác dụng răn đe và làm giảm khả năng xảy ra cuộc xung đột trên diện rộng, thay vì khiến nguy cơ đó tăng cao.
Ông nói: “Israel tin rằng nếu họ nhân nhượng lùi bước, mối đe dọa sẽ càng gia tăng chứ không hề giảm bớt. Họ tin rằng các cuộc tấn công định kỳ sẽ khiến đối thủ sợ hãi và e dè.”
Tuy nhiên, Steven Cook, chuyên gia phân tích tại Hội Đồng Quan Hệ Đối Ngoại ở Washington, lại thấy nguy cơ leo thang. Ông nói: “IRGC có thể nới lỏng các hạn chế đối với các lực lượng ủy nhiệm ở Iraq và Syria, đẩy lực lượng Hoa Kỳ vào nguy hiểm. Phía Iran cũng có thể chỉ đạo Hezbollah leo thang các cuộc tấn công vào Israel, ngày càng dồn dập và táo bạo hơn.”