“Mọi việc kiểm tra cần thiết đã được hoàn tất. Toán kiểm tra không còn bị giới hạn trong việc lục xét chiếc phi cơ và có sự hộ trợ cần thiết để hoàn tất công tác kiểm tra,” theo như lời của Bryan Whitman, phát ngông viên của Ngũ Giác Đài, đã cho Reuters biết.
Chiếc phi cơ thám sát EP-3E bốn động cơ đã Trung quốc giữ trên một tháng tạicăn cứ quân sự trên đảo Hải Nam, nơi chiếc phi cơ đã hạ cánh khẩn cấp ngày 1 tháng tư ngay sau khi đụng chiếc phi cơ chiến đấu cơ của Trung quốc trên không trung.
Quân đội Nhân dân Giải phóng Trung quốc đã không cho toán chuyên viên kỹ thuật của năm người dân sự có được điện trong hai ngày. Trong khi lời công bố đưa ra không nói rõ chi tiết, cho biết điện đã được cung cấp ngày thứ sáu để các chuyên viên của Lockheed Martin Corp, hãng chế tạo phi cơ, có thể hoàn tất việc kiểm xét các hư hỏng của các bộ phận điện tử và các động cơ của chiếc phi cơ.
Whitman cho biết, toán chuyên viên kiểm tra sẽ từ Hải Nam bay về Hawaii ngày thứ bẩy, họ sẽ làm bản báo cáo các hư hại của phi cơ EP-3E tại Hawaii cho Bộ Tư Lệnh Thái Bình Dương.
Các giới chức của Bộ Quốc Phòng Hoa kỳ đã cho biết, họ không nhận được bản báo cáo về phi cơ hư hại của toán chuyên viên này, nhưng các giới chức này đã cho biết trước đây, họ thấy phi cơ sẽ phải tháo rời ra từng bộc phận để gửi về Hoa kỳ khi Trung quốc cho lệnh trả phi cơ.
Trong sự đòi trả chiếc phi cơ, Hoa kỳ có đưa ra đề nghị để có một cuộc họp của ủy ban hỗn hợp Hoa kỳ và Trung quốc về an toàn trên vùng biển để bàn cãi. Ngày tháng của cuộc họp hai bên chưa định, nhưng sẽ mở ra rất gần, theo như các giới chức của Ngũ Giác Đài cho biết.
Đi theo là quyết định gần đây của Tổng thống Bush để cung ứng cho Đài Loan một kiện hàng quan trọng về các vũ khí tối tân, cuộc va chạm phi cơ đã khiến cho quan hệ giữa Washington va Bắc Kinh tở nên giá lạnh.
Ngày thứ năm ông Bush đã tuyên bố, Hoa kỳ sẽ đeo đuổi cuộc tiếp súc quân sự với quân sự của Trung quốc trong việc thăng tiến mối quan hệ toàn diện trước khi cho biết rõ ràng chính sách của Hoa kỳ đối với các cuộc tiếp súc như thế.
Tổng thống đã nói ra một ngày sau khi Ngũ Giác Đài đã ra lênh hồi đầu tuần này, mọi tiếp quân sự với quân sự bị tạm ngưng, chỉ làm khi có lệnh ngược lại. Ngày thứ tư lại cho biết “văn thư nội bộ” đã ra lầm, các cuộc tiếp súc sẽ được cho xét lại theo căn bản của từng trường hợp một.
Ông Bush cho biết; “Chúng tôi sẽ duyệt lại mọi cơ hội để tiếp súc với người của Trung quốc. Trường hợp cuộc tiếp súc làm thăng tiến mối quan hệ của chúng ta, cuộc tiếp đó coi như hợp lý. Trường hợp có sự thi hành vô bổ, sự thi hành này không tạo được mối quan hệ nào tốt hơn, chúng tôi buộc phải xin lỗi.”
Lời tuyên bố này đã đưa ra khi Bạch Ốc đã tìm cách làm hỏa mù chính sách của Hoa kỳ đối với Trung quốc, sự xa cách vị chuyện đụng phi cơ và chuyện ông Bush nhất quyết bảo vệ đảo Đài Loan chống lại mọi cuộc tấn công của Trung quốc bằng mọi giá, Trung quốc đã coi hòn đảo này như một tỉnh phản nghịch.
China Refuses Power to Check U.S. Aircraft-Pentagon
Trong khi đó, hôm Thứ Năm cũng tin của Reuters – Ngày thứ năm quân đội Trung quốc đã khước từ để cung cấp điện cho toán chuyên viên kỹ thuật tới thăm để kiểm tra sự hư hại trên chiếc phi cơ thám sát không bay được của Hải quân Hoa kỳ đang bị giữ tại Trung quốc cả tháng nay, theo như phát ngôn viên của Ngũ Giác Đàøi đã cho biết.
Hải quân Phó đề đốc Craig Quigley đã cho biết, Hoa kỳ đã được bộ ngoại giao của Trung quốc cho biết trước, phi trường quân sự trên đảo Hải Nam sẽ cung cấp điện, một cuộc kiểm tra khác sẽ được thực hiện trên các trang thiết bị và động cơ của phi cơ vào ngày thứ sáu.
Quân đội Nhân dân Giải phóng của Trung quốc không chịu cung cấp điện mặc đầu được biết việc này, theo như ông Quigley đã nói cho các ký giả báo chí biết, thêm vào đó quân đội Nhân dân còn từ chối cho phép toán kiểm tra được giữ máy liên lạc đã mang theo khi tới đảo Hải Nam.
“Chúng tôi cho rằng việc thoả thuận chưa được rõ ràng,” theo phát ngôn viên đã cho biết. “Tất cả đều không có sự rõ ràng trong vấn đề thông hiểu tốt với nhau từ bộ phận này của chính quyền Trung quốc sang một bộ phận khác.”
Năm chuyên viên kỹ thuật của hãng Lockheed Martin Corp. đã bắt đầu kiểm soát sự hư hại bốn động cơ của phi cơ EP-3E ngày thứ tư , sư hư hại do sự va chạm với chiếc phi cơ chiến đấu của Trung quốc ngày 01 ttháng tư.
Bị giữ sau khi đụng với phi cơ khu trục.
Chiếc phi cơ này nằm tại phi trường quân sự trên hòn đảo nằm trong biển Nam Hải từ ngày hạ cánh khẩn cấp tại đó ngay sau khi bị va chạm.ï
Phi hành đoàn Hoa kỳ 24 người đã bị người Trung quốc giữ 11 ngày sau vụ xẩy ra này trước khi thả, nhưng Bắc Kinh vẫn từ chối để hoàn trả chiếc phi cơ thám sát bốn động cơ cho Hoa kỳ.
Ông Quigley đã cho biết, tòa đại sứ Hoa kỳ tại Bắc Kinh và Bộ chỉ huy của Quân đội Thái Bình Dương ở Hawaii cũng như Hải quân Hoa kỳ đã giao dịch với Bộ ngoại giao Trung quốc về việc xem xét sự hư hại của chiếc phi cơ.
Giới chức Quốc phòng Hoa kỳ cho biết, chiếc phi cơ EP-3E, chiếc này bị hư nặng ngay mũi và các động cơ, có lẽ sẽ phải tháo rời ra để gửi về Hoa kỳ.
“Chúng tôi tin rằng chúng tôi đã chuyển đạt qua Bộ Ngoại vụ Trung quốc là chúng tôi cần có sự hỗ trợ kỹ thuật, nhất là về điện, có điện chúng tôi mới có thể mở máy trên ohi cơ để xem xét hệ thống nào hãy còn có thể hoạt động được, hệ thống nào đã bị hư, những hệ thống nào có thể hư thêm nữa và chúng có được cái gì,” theo như lời ông Quigley đã cho các phóng viên nhà báo được biết.
Có Những Lý Do Chưa Được Rõ
“Hết ký do này tới lý do khác, chúng tôi không hiểu tại sao xẩy ra như thế, những kỹ thuật cần thiết đã không gửi xuống cho Hải quân của Quân đội Nhân dân Giải phóng đóng tại phi trường Linh Thủy. Vì thế chúng tôi khôn có điện để kiểm thử phi cơ,” theo như Phó đố đốc cho biết thêm.
“Hiện nay chúng tôi phải làm lại lần nữa. Chúng tôi đang mong mỏi. Chúng tôi chỉ cần điện suốt một ngày nữa, nếu có thể chúng tôi cho kiểm thử phi cơ vào ngày thứ sáu, chúng tôi nghĩ rằng chúng tôi có thể hoàn tất việc kiểm thử mà chúng tôi cần.”
Quigley đã cho biết, toán kiểm tra phải dùng điện thoại của Trung quốc, với điện thoại này người Trung quốc có thể nghe được tất cả các cuộc điện đàm.
“Chúng tôi biết những gì về liên lạc cần có cho toán kiểm tra thực tế không được giữ kín, vì thế họ phải lựa các từ cẩn thận trong khi điện đàm,” theo như phó đô đốc đã nói với các ký giả. “Các máy liên lạc kín họ mang theo không được người Trung quốc chấp nhận để cho xử dụng, các máy này phải để lại trên chiếc phi cơ bao thuê.”
Ông Quigley đã cho biết, các chuyên viên đã không cung cấp sự hư hại trong cuộc kiểm soát lúc đầu và chưa có thể hoàn tất được cho tới khi toán kiểm tra ghé bộ tư lệnh quân đội Thái Bình Dương tại Hawaii.