Đại Lão Hoà Thượng Thích Mãn Giác Viên Tịch
Đại Lão Hoà Thượng Thích Mãn Giác. Hình chụp ngày 11-9-2006, khi tiếp Thiền sư Nhất Hạnh và phái đoàn tăng thân Làng Mai tới vấn an.
Phật Giáo Việt Nam vừa chịu một tang lớn: Hoà Thượng Mãn Giác, vị thiền sư thi sĩ, đồng thời cũng là vị học giả và nhà giáo dục nổi tiếng của Việt Nam, đã viên tịch vào tuổi 78.
Theo tin từ Chùa Việt Nam, Đại Lão Hoà Thượng Thích Mãn Giác, Hội Chủ Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ đã an nhiên thâu thần thị tịch ngày Thứ Sáu, 13, 2006, nhằm ngày Ất Hợi 22 tháng 8 năm Bính Tuất.
Vào khuya ngày thứ Năm, thấy Hoà Thượng có vẻ mệt, thị giả và tăng thân trong chùa đã đưa Hoà Thượng vào bệnh viện Good Samaritan ở Los Angeles, nơi Hoà Thượng đã được giải phẫu tim từ nhiều năm trước. Các y sĩ bệnh viện tận tình cấp cứu nhưng Hoà Thượng đã viên tịch vào lúc 7 giờ 55 phút sáng. Nhà chùa cũng cho hay chương trình tang lễ vị Hoà Thượng Hội Chủ sẽ được thông báo chi tiết vào cuối tuần.
Hòa thượng Thích Mãn Giác, sanh năm Kỷ Tỵ (1929) tại Cố Đô Huế, nguyên gốc làng Phương Lang, quận Hải Lăng, tỉnh Quảng Trị. Xuất gia học Phật từ thuở nhỏ. Đã đảm nhận nhiều trọng trách trong Giáo hội: Nguyên Tổng Vụ Trưởng Tổng Vụ Thanh Niên, Tổng Vụ Văn Hóa và Hội Viên Hội Đồng Giáo Phẩm Trung Ương Giáo Hội Phật Giáo Việt Nam Thống Nhất.
Sau khi tốt nghiệp Đại Học Phật Giáo Báo Quốc, Hòa Thượng được Tổng Hội PGVN Trung Phần công cử làm Giảng Sư, Hội Trưởng Hội Phật Giáo Đà Lạt từ năm 1953 và sau đó, vào năm 1957, đại diện Tổng Hội ở 5 tỉnh Cao Nguyên Trung Phần.
Đến năm 1960, được học bổng đi du học Nhật Bổn, Tokyo. Cuối năm 1965, tốt nghiệp Tiến Sĩ Triết Học, được Bộ Giáo Dục Việt Nam Cộng Hòa mời về làm Giáo Sư Đại Học Văn Khoa Sài gòn, chuyên phục trách giảng dậy Triết Học Ấn Độ Đông Phương. Trong khi đó, Viện Hóa Đạo công cử Hòa Thượng giữ trách vụ Khoa Trưởng Phân Khoa Phật Học, Phó Viện Trưởng Đặc Trách Điều Hành Viện Đại Học Vạn Hạnh. Ngoài ra Hòa Thượng cũng đảm trách giảng dạy Đại Học Văn Khoa Huế về Triết Học Đông Phương và Văn Học Đại Cương. Hòa Thượng có viết nhiều sách, trong số có 5 thi phẩm mà được mọi người mến mộ qua đạo hiệu Huyền Không.
Cuối tháng 6 năm 1977, Hòa Thượng đã đến Mã Lai tỵ nạn bằng thuyền đánh cá. Sau thời gian ba tháng tạm trú trong Trại tỵ nạn, vào 12 tháng 10 năm 1977, Hòa Thượng đã giã từ Trại Tỵ nạn lên đường đi Paris, Pháp Quốc. Sau 3 tháng đi khắp Âu Châu, Hòa Thượng đã tiếp xúc với báo chí, Hội Ân Xá Quốc Tế, Đài BBC Luân Đôn… và đến tháng giêng năm 1978 đến Hoa Kỳ.
Cuối năm 1978, Hòa Thượng đã mời tất cả Hội Phật Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ về Los Angeles, Đại Hội để thành lập Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ. Từ 1978 tới 1998, Tổng Hội Phật Giáo Việt Nam tại Hoa Kỳ đã đóng góp nhiều vào công cuộc hoằng dương chánh pháp nơi hải ngoại.
Tuy được giải phẫu tim từ lâu và gần đây có suy yếu nhưng tinh thần vẫn an nhiên, tinh tấn. Chỉ mới 2 tuần trước đây, Hoà Thượng còn vui vẻ tham dự buổi mừng khánh thọ 78 tuổi do các đệ tử tổ chức.
Đích thân Hoà Thượng cũng viết bài trong đặc san khánh thọ năm ngoái: “...Năm nay, với tuổi 77, tôi vẫn thấy tôi chưa thực sự già lão nghĩa là chưa cần tới sự nghỉ ngơi. Một ngày không làm... dù là chỉ làm công việc thanh lọc thân tâm... thì có sống cũng cầm bằng như đang ôm một xác chết. Mỗi người, ai cũng sẽ bước tới giây phút cuối của thọ mệnh mình; giữ niềm tin nơi thọ mệnh ấy và khi phải bỏ thân thì bỏ thân trong sự sẵn sàng với tâm an vui."
Sau đây là một trong những bài thơ được yêu quí của Huyền Không, bút hiệu thơ của vị thiền sư thi sĩ được yêu mến, kính trọng trong văn học Phật Giáo Việt Nam hiện đại.
Đạt Đạo
Qua Thiền môn thấy trời xanh
Kim Cang kinh tụng chân thành từng trang
Khói hương quyện cảnh mơ màng
Không gian là chiếc y vàng quấn thân
Thiền môn xua sạch phong trần,
Kim Cang kinh khép, trầm luân thoát rồi
Ta từ sinh tử về chơi
Ngồi trên chót đỉnh mỉm cười với trăng."
Huyền Không
(Hoà Thượng Mãn Giác)