
(Ngày 22 tháng 6, Reuters) – Sau các đợt không kích của Hoa Kỳ vào các cơ sở nguyên tử của Iran, tình hình hàng không khắp Trung Đông rơi vào hỗn loạn với hàng loạt chuyến bay bị hủy bỏ, khiến hàng chục ngàn hành khách bị mắc kẹt. Israel đã tạm thời mở lại không phận vào Chủ Nhật (22/6), và đang lên kế hoạch tăng cường các chuyến bay từ Thứ Hai (23/6) để hỗ trợ công dân và du khách quốc tế.
Theo trang web Safe Airspace, cơ quan quan sát không phận do nhóm OPSGROUP điều hành, các cuộc tấn công của Trump có thể dẫn đến những rủi ro nghiêm trọng cho các hãng hàng không Mỹ hoạt động trong khu vực. Safe Airspace nhấn mạnh: “Dù chưa có tuyên bố nào đe dọa hàng không dân sự, nhưng Iran từng cảnh báo sẽ tấn công các lợi ích quân sự của Hoa Kỳ trong khu vực, hoặc trực tiếp hoặc thông qua các nhóm như Hezbollah.”
Do không phận Nga và Ukraine vẫn đang bị đóng vì chiến tranh, Trung Đông trở thành tuyến đường trung chuyển quan trọng giữa Âu Châu và Á Châu. Tuy nhiên, theo trang FlightRadar24, vùng trời phía trên Iran, Iraq, Syria và Israel hiện hoàn toàn vắng bóng phi cơ. Nhiều hãng hàng không buộc phải chuyển hướng bay vòng qua Biển Caspi ở phía bắc hoặc qua Ai Cập và Ả Rập Saudi ở phía nam, dù phải chịu tăng chi phí vận hành và kéo dài thời gian bay.
Air France KLM cho biết đã hủy toàn bộ các chuyến bay đến và đi từ Dubai và Riyadh trong hai ngày Chủ Nhật và Thứ Hai. Singapore Airlines cũng đã tạm ngừng các chuyến bay từ Singapore đến Dubai, còn British Airways đã hủy các chuyến bay đến và đi từ Dubai và Doha. Dù hiện tại các quyết định hủy chuyến mới chỉ áp dụng trong ngày Chủ Nhật, Singapore Airlines cảnh báo rằng các chuyến bay khác giữa Singapore và Dubai có thể sẽ tiếp tục bị ảnh hưởng do “tình hình còn nhiều bất ổn.”
British Airways, thuộc sở hữu của tập đoàn IAG, cho biết các hành khách có kế hoạch bay đến Dubai và Doha từ nay đến ngày 24 tháng 6 sẽ được đổi vé miễn phí đến ngày 6 tháng 7.
Trong khi đó, Israel đang tìm cách đưa công dân bị kẹt ở nước ngoài hồi hương và hỗ trợ khách du lịch quốc tế rời khỏi lãnh thổ. Hãng hàng không quốc gia El Al hôm Chủ Nhật thông báo đã tiếp nhận khoảng 25,000 đơn yêu cầu được rời khỏi Israel chỉ trong vòng một ngày.
Cơ Quan Quản Trị Phi Trường (Airports Authority) của Israel cho biết các chuyến bay “cứu nạn” sẽ được tăng cường bắt đầu từ Thứ Hai, với 24 chuyến mỗi ngày từ nhiều điểm đến khác nhau, nhưng mỗi chuyến chỉ chở 50 hành khách. Hãng hàng không El Al cũng xác nhận sẽ nối lại các chuyến bay đến tám điểm đến quốc tế từ Thứ Hai sau khi nhận hàng loạt yêu cầu rời khỏi Israel.
Sau đợt tấn công bằng hỏa tiễn từ Iran, Israel đã tạm thời mở lại không phận trong sáu giờ vào Chủ Nhật (22/6) để đón công dân bị mắc kẹt ở nước ngoài kể từ khi xung đột với Iran bắt đầu vào ngày 13 tháng 6.
Theo Safe Airspace, tình hình không phận khu vực Trung Đông có thể trở nên bất ổn hơn nữa khi các vùng lãnh thổ như Bahrain, Kuwait, Oman, Qatar, Ả Rập Saudi và Các Tiểu Vương Quốc Ả Rập Thống Nhất cũng có thể bị ảnh hưởng.
Các đợt tấn công bằng hỏa tiễn và máy bay điều khiển từ xa (drone) tại nhiều khu vực xung đột đang khiến an toàn hàng không bị đe dọa nghiêm trọng. Trong chín ngày kể từ khi Israel tấn công Iran, nhiều hãng hàng không đã đình chỉ các chuyến bay đến các quốc gia bị ảnh hưởng, dù vẫn có một số chuyến bay di tản được thực hiện từ các nước lân cận, cũng như các chuyến đưa công dân Israel bị kẹt về nước.
Ngoài ra, các hãng hàng không cũng lo ngại rằng giá dầu có thể tăng mạnh sau cuộc tấn công của Hoa Kỳ, đẩy chi phí nhiên liệu hàng không tăng vọt.
Trong những ngày trước khi xảy ra các cuộc không kích, American Airlines đã đình chỉ các chuyến bay đến Qatar, trong khi United Airlines cũng ngừng bay đến Dubai.
Giới chức Israel đã cho phép mở cửa phi trường quốc tế Ben Gurion gần Tel Aviv để tiếp nhận các chuyến bay cứu nạn trong khung giờ từ 11:00 đến 17:00 giờ GMT ngày Chủ Nhật. Phi trường nhỏ hơn ở Haifa ở miền Bắc Israel cũng được mở cửa cùng thời gian.
Hiện có hàng chục ngàn người Israel và hành khách quốc tế bị kẹt ở nước ngoài vì gián đoạn hàng không. Bên trong lãnh thổ Israel, khoảng 40,000 du khách đang tìm cách rời đi. Một số đang chọn đi qua biên giới Jordan đến các thành phố Amman và Aqaba, số khác chọn đường qua Ai Cập hoặc đi thuyền sang đảo Síp.