Các cuộc biểu tình tiếp tục lan rộng ở nhiều thành phố trên khắp Iran sau cái chết của một phụ nữ trẻ bị cảnh sát giam giữ, một nhóm nhân quyền cho biết ít nhất 83 người đã bị giết trong gần hai tuần lễ biểu tình, theo trang Reuters đưa tin ngày Thứ Năm, 29 tháng 9 năm 2022.
Mahsa Amini, 22 tuổi, đến từ thị trấn Saqez của người Kurd Iran, đã bị cảnh sát đạo đức bắt giữ tại Tehran vì “trang phục không phù hợp.” Lực lượng cảnh sát đạo đức là cơ quan thực thi quy định nghiêm ngặt về trang phục đối với phụ nữ của Cộng Hòa Hồi Giáo.
Amini bị bắt ngày 13 tháng 9, phải vào bệnh viện trong tình trạng hôn mê và lìa đời ngày 16 tháng 9. Các nhà hoạt động nhân quyền tại Iran cho biết Amini bị chấn thương nặng ở đầu khi cảnh sát bắt cô, khiến cô bị hôn mê suốt ba ngày rồi qua đời.
Trong khi đó, cảnh sát trưởng Tehran cho rằng Amini bị bệnh động kinh và tiểu đường, nhưng cha của cô đã bác bỏ, khẳng định Amini không có vấn đề gì về sức khỏe và cho biết ông đã thấy con gái mình có vết bầm tím ở chân khi bị giam. Cảnh sát phủ nhận việc bạo lực với Amini.
Cái chết của cô gái trẻ đã làm dấy lên làn sóng phẫn nộ và phản đối lớn đầu tiên trên đường phố Iran kể từ khi chính quyền dẹp tan các cuộc biểu tình phản đối việc tăng giá xăng dầu vào năm 2019.
“Ít nhất 83 người bao gồm cả trẻ em, được xác nhận là đã thiệt mạng trong (các cuộc biểu tình) #IranProtests,” nhóm Iran Human Rights, có trụ sở tại Na Uy, cho biết trên Twitter.
Bất chấp số người chết ngày càng tăng và những cuộc đàn áp khốc liệt của chính quyền, các clip đăng trên Twitter cho thấy nhiều người ở Tehran, Qom, Rasht, Sanandaj, Masjed-i-Suleiman và các thành phố khác, đã xuống đường để đòi công lý cho Mahsa Amini.
Truyền hình nhà nước cho biết cảnh sát đã bắt giữ một số lượng lớn “những kẻ bạo loạn,” nhưng không đưa ra con số cụ thể. Tính đến ngày 29 tháng 9, các nhóm nhân quyền cho biết hàng chục nhà hoạt động, sinh viên, nghệ sĩ và ít nhất 28 nhà báo đã bị bắt giữ.
Ngoại trưởng Đức cho biết bà muốn Liên Minh Châu Âu áp đặt các biện pháp trừng phạt đối với Iran sau cái chết của Amini. Ở Na Uy, một số người đã cố gắng vào đại sứ quán Iran ở Oslo để biểu tình, hai người bị thương nhẹ. Đài truyền hình công cộng NRK đưa tin cảnh sát đã bắt giữ 95 người.
Tổng thống Ebrahim Raisi lên tiếng đỗ lỗi tình trạng bất ổn là do các xúi dục mới nhất của các cường quốc phương Tây thù địch nhằm chống lại Iran kể từ cuộc cách mạng Hồi giáo năm 1979.