Hành động này sẽ tạo quy chế hợp pháp cho ngành Tin Lành Miền Nam lần đầu tiên kể từ khi chiến tranh Việt Nam chấm dứt năm 1975.
Một quan chức trong Ủy ban Tôn giáo của chính phủ nói với Reuters: “Quy chế hợp pháp của Hội Thánh sẽ được công nhận trong một buổi lễ cử hành ngày thứ ba 3-4 tại thành phố Sài Gòn”.
Hội Thánh Tin Lành đã tổ chức hội nghị lần đầu tiên từ hơn 1/4 thế kỷ nay hồi tháng Hai để biểu quyết một hiến chuơng về quyền hạn và chức năng và bầu một ban chấp hành do Mục sư Phạm Xuân Thiều làm chủ tịch.
Nhân vật trong ban Tôn giáo nhà nước nói có đến 80% người theo đạo Tin Lành ở các tỉnh Miền Nam và Miền Trung thuộc Hội Thánh Miền Nam. Ông ta nói: “Tin Lành miền Nam có tất cả ít nhất 500,000 người”.
Tuy nhiên người ta vẫn không rõ có bao nhiêu người được coi là hợp pháp.
Một nhà ngoại giao Tây phương nói ông cho rằng sự hợp pháp chỉ áp dụng cho khoảng 250 nhà thờ khu vực ở các thành phố như Saigon và Đà Nẵng, với số tín đồ chỉ vào khoảng 25,000 người.
Một vị Mục sư trong số 23 người trong ban Chấp hành nói với Reuters ông vẫn chưa rõ có bao nhiêu đạo hữu được hợp pháp hóa. Ông nói: “Ban chúng tôi chưa làm việc. Khi nào chúng tôi làm việc, chúng tôi sẽ biết rõ hơn”.
Dù vậy ông nói ngày thứ ba sẽ là một ngày quan trọng: “Bởi vì sau 26 năm, bây giờ chúng tôi mới được thừa nhận là một tôn giáo hợp pháp”.
Sáu nhóm tôn giáo đã được công nhận ở Việt Nam, kể cả một nhóm Tin Lành nhỏ ở miền Bắc chỉ có 11 xóm đạo. Đa số đạo hữu Tin Lành ở trong các sắc dân thiểu số và không rõ có bao nhiêu những người này được thừa nhận trong khuôn khổ Hội Thánh Miền Nam.
Phần lớn các đạo hữu Tin Lành người thiểu số hiện nay đều bắt buộc phải làm lễ trong những nhà thờ ngầm trong bóng tối vì các quan chức nhà nước địa phương bất dung cho họ và nhiều người đã tham gia vào các vụ biến động lan rộng ở Tây Nguyên hồi tháng Hai.
Các nguồn tin Tin Lành ước lượng có đến 60 Mục sư và các chức sắc nhà thờ bị bắt trong các vụ biến động, một vụ nổi loạn coi là lớn nhất ở Việt Nam dưới thời Cộng sản.
Một nhà ngoại giao Tây phương nói việc hợp pháp hóa Hội Thánh Miền Nam dù sao cũng là một tia sáng trong bối cảnh âm u về tôn giáo ở Việt Nam. Ông nói: “Điều đó không có nghĩa là đột nhiên tất cả đều trở thành êm dịu và sáng rực trên phương diện chính quyền Cộng sản đối xử với các vấn đề tôn giáo và nhân quyền, nhưng cũng là một biến chuyển cụ thể”.
Hoa Kỳ còn phải phê chuẩn bản thương ước ký với Hà Nội hồi năm ngoái, từ lâu vẫn hối thúc Việt Nam phải mở rộng thêm nữa tự do tôn giáo.
Những biến cố gần đây đã tạo thêm nghi vấn về những sự ký kết của Hà Nội khiến có sự quan ngại về việc phê chuẩn đó. Phần lớn các nhà quan sát đều cho rằng sẽ có phê chuẩn, nhưng họ nói các vấn đề nhân quyền có thể làm trì hoãn việc này.