Ngày thứ bẩy Hoa kỳ đã chấp nhận sự yêu cầu của Nga cho các chuyên gia về kiểm soát vũ khí tái đàm phán theo hệ thống đã được khai triển vào thời kỳ của cựu tổng thống Clinton của Hoa kỳ đã giao dịch với tổng thống Vladimir Putin của Nga.
Một giới chức cao cấp của Hoa kỳ đã cho biết, bộ trưởng ngoại giao của Nga Igor Ivanov đã nói cho ngoại trưởng Hoa kỳ Colin Powell biết trong lúc hai người gặp nhau lần đầu tiên trong một cuộc họp tại Cairo, Nga thích hệ thống cũ dùng để đàm phán và muốn biết nội các Bush có thể để cho cuộc đàm phán tiếp tục được không.
“Ông Powell đã bắn tin : ‘ Có chứ, ý kiến hay’ . Họ đã đồng ý để các chuyên gia của chúng tôi sẽ gặp lại mau,” theo như giới chức này đã cho biết.
Nhóm chuyên gia này đã từng điều đình với tầm mức rộng lớn trong cuộc đàm đạo về vũ khí, trong đó có các vũ khi tấn công như các loại phi đạn, việc cho nẩy sinh các vũ khí nguyên tử và các hệ thống bảo vệ như sự phòng thủ của Hoa kỳ bằng hỏa tiễn như đã đưa ra, theo như lời của giới chức này.
Cuộc đàm phán bàn về hiệp ước START (Strategic Arms Reduction Treaty) về việc giảm vũ khí chiến lược và bàn về việc Hoa kỳ yêu cầu Nga cho sửa lại Hiệp ước 1972 về Chống Phi đạn (ABM) để cho thích nghi với hệ thống phòng thủ bằng hỏa tiễn mà Hoa kỳ muốn cho thiết lập.
Powell và Ivanov đã không định ngày để tái đàm, và nội các Bush vừa mới nhậm chức ngày 20/1, nên vẫn còn chưa có quyết định nên lấy ưu thế nào để đàm phán với Nga
Tổng thống George W. Bush đã ủng hộ việc cắt giảm nhiều hơn Clinton về kho vũ khí nguyên tử của hai cựu siêu cường, nhưng nội các lại xác định là cần phải cho thiết lập hệ thống phòng thủ bằng hỏa tiễn, mặc kệ có sự chống đối của Nga và Trung quốc, kể cả các quốc gia đồng minh của Hoa kỳ tại Âu châu.
Cuộc gặp mặt tại Cairo, Ai Cập, giữa Powell và Ivanov là lần đầu tiên giữa các cựu thù trong chiến tranh lạnh sau vụ đắc cử của ông Bush, nhưng một giới chức Hoa kỳ đã cho biết cả hai chẳng còn bao lâu nữa có tên đứng đầu trong các hạn kỳ đàm phán.
“Cả hai đã đồng ý dùng tên như Igor và Colin để gọi nhau. Cả haiï đã đồng ý thương thuyết các đề xuất theo tính cách nói ngay, nói thẳng, không quanh co. Cả hai đang tìm cách nói chuyện xây dựng và cùng nhau giải quyết các trở ngại,” theo như giới chức Hoa kỳ này đã cho biết.
Các mưu tính đối chọi giữa Hoa kỳ và Nga trong vấn đề phòng thủ bằng hỏa tiễn sẽ được nằm trên đầu của nghị trình trong cuộc đàm phán đã được chờ đợi từ lâu.
“Bản đầu tiên của cuộc đàm phán mà tôi đọc đuợc, trong đó không có nhiều cái mà chúng tôi có thể đâm đầu vào ngay được. Thực ra cuộc đàm phán nói tới một loại khác của hệ thống, hệ thống này nghiêng nhiều hơn về hệ thống vũ khí có thể dùng để phòng thủ quân khu,” theo như giới chức này đã cho biết.
Phòng thủ quân khu là loại binh ngữ nói trong việc bảo vệ một vùng tương đối nhỏ, đặc biệt có lực luợng quân sự. Hệ thống phòng thủ bằng hỏa tiễn của Hoa kỳ sẽ được thiết kế để bảo vệ tất cả các lãnh thổ của Hoa kỳ nằm trong tầm mà các quốc gia được Hoa kỳ coi như bất tín có thể phóng phi đạn tới được.
Ông Powell đã đưa ra hành vi đạo đức của lính Nga tại tỉnh nổi loạn của Chechnya và đã cho biết đó là điều để đặt ra về sự tín cậy, một chứng cớ về vi phạm nhân quyền đối với những người dân thường, theo như giới chức Hoa kỳ đã cho biết.
Ông Powell cũng đưa ra các lời kêu ca là nhà cầm quyền Nga đang sách nhiễu Media Post như để trấn áp giới truyền thông độc lập tại Nga, theo như giới chức này cho biết. Chủ nhân của Media Post là nhà trùm tư bản Vladimir Gusinsky, ông trùm này hiện nay đang chờ ra tòa để nghe tuyên án trục xuất tại Tây Ban Nha về trường hợp lừa đảo dân Nga mà ông này cho biết đó là trò chính trị.
Ivanov là một nhà ngoại giao nhà nghề có phong độ, ông đã gặp ông Powell, một cựu quân nhân của chiến trận Việt Nam, dân chịu chơi của vùng Nam Bronx, ngoài vòng thành New York, trong một khách sạn tại Cairo. Cả hai đều cho biết họ vui vẻ trong lúc gặp nhau.
“Tôi được hài long về cuộc gặp mặt của chúng tôi. Chúng tôi có cuộc nói chuyện rất xây dựng và thẳng thắn. Chúng tôi trao đổi quan điểm với nhau trên các vấn đề chính về tương quan của chúng tôi và một số thuộc về vấn đề quốc tế có tính cách khẩn trương,” theo như ông Ivanov đã cho các phóng viên báo chí được biết.
“Việc chính là chúng tôi thấy có sự hiểu biết lẫn nhau và sẵn sàng để mở ra cuộc đối thoại có tính cách xây dựng tùy theo quyền lợi của quốc gia chúng tôi và cộng đồng quốc tế,” theo như bộ trưởng Nga đã cho biết.
Ông Powell đã tuyên bố: “Tôi cho rằng một cuộc họp mặt lần đầu tiên quá đẹp và tôi mong có nhiều những cuộc họp mặt như thế trong tương lai khi chúng tôi đi theo một nghị trình chung," ÔÂng đã cho biết thêm, các kế trù tính của Nga về phòng thủ bằng hỏa tiễn sẽ là không đụng tới hiệp ước chống phi đạn (ABM Treaty), hiệp ước này cấm Washington cho đưa ra loại phòng thủ Hoa kỳ bằng hỏa tiễn, và các kế trù tính này sẽ được mở ra đối với Hoa kỳ.
Nga cho biết kế hoạch của Hoa kỳ sẽ làm nẩy ra một cuộc chạy đua vũ khí mới kéo Trung quốc chạy đua theo, và Nga đang yêu cầu một lối tiến tới có ba bước được thay thế cho nhau dựa vào như bằng hăm dọa, bằng các biện pháp chính trị và cuối cùng bằng cách dàn ra một lực lượng lưu động chống phi đạn.
Hệ thống của Nga sẽ được xây dựng bằng các hỏa tiễn nghênh cản S-300 mà các nhà quân sự Hoa kỳ cho biết loại hỏa tiễn này khá hơn loại hoả tiễn Patriot của Hoa kỳ, loại hỏa tiễn Hoa kỳ đã dàn bắn chống hỏa tiễn của Iraq trong lúc có cuộc khủng hoảng tại vùng Vịnh năm 1990-91.
Mặc dầu khoảng cách hai bean vần còn xa, một số nhà phân tích tình hình an ninh cho biết họ cho rằng ông Bush có thể dứt khoát cuộc điều đình này với ông Putin bằng cách cắt giảm nặng kho vũ khi nguyên tử của Hoa kỳ và bật đèn xanh cho các quốc gia đồng minh tại Âu châu dự phần phòng thủ Âu châu bằng hỏa tiễn cùng với Nga.
Say mê để quạt thêm lửa cho lò có Bộ trưởng quốc phòng Donald Rumsfeld, ông này đã tuyên bố, Nga chỉ cố đổ lỗi cho việc phòng thủ Hoa kỳ bằng hỏa tiễn, bởi vì chính Nga là một kẻ sinh chuyện, cho phổ biến bí quyết nguyên tử và hỏa tiễn.
Câu nói này làm cho Tổng thống Vladimir Putin đã đưa ra câu trả lời cộc lốc, ông biểu Washington phải bỏ đi kiểu khoa trương của đế quốc độc ác trong thời kỳ chiến tranh lạnh.