Clinton, VN; Obama, Cuba"
Vi Anh
Tổng Thống Clinton của chánh quyền Đảng Dân Chủ là người gỡ cấm vận, lập bang giao với kẻ cựu thù CS Hà nội, để từ đó TT Bush lãnh đạo chánh quyền Đảng Cộng Hoà tiếp nối giúp CS Hà nội vào Tổ Chức Thương Mại Quốc Tế và một nhiệm kỳ hội viên không thường trực Hội Đồng Bảo An Liên Hiệp Quốc. Còn TT Obama cũng của chánh quyền Dân Chủ đã hứa khi tranh cử và trước khi đi công du một vòng các nước ở Nam Mỹ mới đây tuyên bố bãi bỏ các biện pháp hạn chế việc công dân Mỹ gốc Cuba được phép đi thăm hòn đảo và gửi tiền cho thân nhân tại nước này. Tuy việc này nặng tính nhân đạo, tuy lịnh cấm vận Cuba gồm nhiều thứ bao vây kinh tế Cuba vẫn còn, việc giảm nhẹ này là lời của tổng thống Mỹ. Nhưng TT Obama khác với TT Bush tiền nhiệm đã hạn chế số lần đi và tiền gởi. Người Mỹ gốc Cuba hay người Cuba nhập cư thưòng trú nhân hợp pháp có người mừng, có ngưới bực tùy thái độ chánh trị đối với CS Cuba. Nhưng Ô Fidel Castro dù bây giờ thể chất còn thua một ông già hồi dương liệt lão, đã truyền ngôi cho em là Raoul Castro, nhưng vẫn còn đóng vai trò thái thượng hoàng, đã vẫn giữ cái giọng "chống Mỹ cứu nước", công khai tuyên bố, rằng quyết định đó của TT Obama là của bố thí cho Cuba.
Với lời tuyên bố đó của TT Obama, Mỹ đã đơn phương giơ tay ra cho nhà cầm quyền CS Cuba, vô điều kiện, không đối trọng, và đã giải toả lịnh của TT Bush tiền nhiệm chỉ cho đi Cuba một năm một lần. Quyết định của TT Bush khác với TT Obama cho thấy các tổng thống Mỹ giải quyết tương quan ngoại giao giữa Mỹ và Cuba theo quyền lợi của Mỹ nói chung và của đảng Cộng Hoà và Dân Chủ nói riêng. TT Obama dứt khoác lật qua trang sử ngoại giao của Mỹ không những đối với Cuba, mà đối với những nước mà thời TT Bush lên án là bất hảo như Iran và Bắc Hàn CS. Yếu tố người Mỹ gốc Cuba khoảng 1 triệu rưởi người, ít hơn người Mỹ gốc Việt một chút dầu là công dân cử tri Mỹ, được quyền bầu cử, phủ tổng thống không xem là một yếu tố khi phương trình khi giải. Có lúc TT Bush tỏ ra quan tâm có mời một vài người phủ tổng thống chọn lên tham khảo như khi ngưòi cầm đầu CS Hà nội công du Mỹ. Nhưng chuyện của TT Bush với CS Hà nội, TT Bush cứ làm. Các ứng cử viên tổng thống, nghị sĩ, dân biểu liên bang, Cộng Hoà lẫn Dân Chủ, đa số chỉ nói đến hai cộng đồng tỵ nạn CS này khi vận động kiếm phiếu ở vùng hai sắc tộc này định cư đông mà thôi.
Liên quan đến việc giảm nhẹ đối với Cuba của TT Obama, chánh quyền của TT Obama, những người có trách nhiệm làm chánh sách ở Nhà Trắng tin rằng - đúng ra là suy đoán, suy tưởng rằng-- những giải pháp mới mà TT Obama tuyên bố sẽ khuyến khích nhà cầm quyền Cuba có những cải tổ về dân chủ, người dân Cuba bớt lệ thuộc nhà cầm quyền. Ủy ban đối ngoại của Thượng viện Mỹ trước đó đã công nhận rằng lệnh cấm vận đã hoàn toàn thất bại trong mục tiêu ban đầu là làm cho chính quyền Cuba bị kiệt quệ. Các nước châu Mỹ La tinh đã lần lượt nối lại quan hệ ngoại giao với La Habana và đã kêu gọi Mỹ bãi bỏ hoàn toàn cấm vận.
Bộ Tham Mưu của TT Obama tiên đoán rằng các công ty viễn thông, các hệ thống truyền hình, truyền thanh Mỹ sẽ đến được Cuba, nhà cầm quyền Cuba có thể cho giấy phép. Tin từ phát ngôn viên Phủ Tổng Thống, TT Obama cũng yêu cầu bộ tham mưu nghiên cứu và dự trù khả năng mở đường bay thường xuyên với đảo quốc Cuba. TT Obama cũng đã chỉ thị phải dự trù những biện pháp làm cho người dân Cuba hiểu được ý của Mỹ là muốn cho người dân Cuba hưởng được nhân quyền. Đó là những điều mà phát ngôn viên của TT gọi là "những hành động nhằm mở cửa cho làn sóng thông tin".
Đến đây không thể không đối chiếu với CS Hà nội. Hơn 20 năm Mỹ bang giao và giao thương với CS Hà nội, có truyền thông đại chúng Mỹ nào vào được VN đâu, trong khi CS thì vào Mỹ được. CS Hà nội kiểm soát Internet gắt gao hơn TC nữa. CS chỉ mở cửa kinh tế mà khoá chặt cửa chánh trị.
Còn Đảng Nhà Nước CS Cuba qua lời tuyên bố của thái thượng hoàng Fidel Castro cũng cho thấy Đảng CS Cuba nhìn vấn đề dưới khía cạnh quyền lợi của Đảng Nhà nước CS hơn là quyền lợi người dân Cuba. Ô Castro nhấn mạnh là ông Obama không hề đá động đến việc bãi bỏ cấm vận kinh tế. Còn người em trai đang cầm quyền của Ong Fidel Castro là Raoul Castro nói sẵn sàng nhưng nếu đối thoại với Mỹ thì phải đối thoại trên căn bản tôn trọng chặt chẽ chủ quyền của Cuba. Cuba đã chống đối và sẽ chống đối, Cuba không giơ tay xin của bố thí, Cuba đi tới đầu ngẫng cao với các dân tộc vùng Nam Mỹ và vùng biển Caribean dù có TT Obama hay không ở Mỹ
Ở Mỹ có khoảng một triệu rưởi người Cuba tỵ nạn CS. Có người hân hoan chào đón quyết định của TT Obama, nhờ đó dễ dàng gởi tiền về và đi Cuba để thăm viếng. Nhưng cũng có người chống Cộng chê TT Obama, nói "TT Obama đã phạm sai lầm lớn". Có người chê trách TT Obama quyết định đơn phương, thiếu đối trọng từ nhà cầm quyền Cuba và cũng không tham khảo ý kiến cộng đồng người Mỹ Cuba lớn nhứt ở Florida, kể cả hai dân biểu liên bang.
Sau cùng, tỏ ra hoà dịu, giơ tay ra trước để tạo hình ảnh đẹp của Mỹ là điều tốt. Nhưng chỉ đối với những nhà cầm quyền hiểu biết mà thôi. Chớ để một nhà cầm quyền côn đồ tỉnh bơ thử hoả tiển tầm xa để bắt bí Mỹ viện trợ kinh tế mà không trừng trị đích đáng, chớ để 4 chiếc tàu cây và một tàu chiến TC khuấy rối, làm nhục (cởi quần giơ đít qua tàu Mỹ) tàu Impeccable thăm dò Mỹ mà không trả đũa kịp thời, chớ để mấy tên hải tặc quèn khống chế tàu hàng Mỹ, bắt thuyền trưởng làm con tin mà không tiêu diệt chúng tận ổ-- là làm mất mặt nước Mỹ. Bao nhiêu biến cố ngoại giao đang thử nghiệm TT Obama.
Đã đến lúc người dân Mỹ cần một tổng thống làm việc giỏi, chớ không phải một tổng thống nói chuyện hay. Một trăm ngày trăng mật đã qua rồi. Giơ tay cho CS Cuba mà không có điều kiện là tạo điều kiện cho CS thừa thắng xông lên, là phạm sai lầm. Suy đoán làm dịu chánh sách của Mỹ đối với Cuba với niềm tin, hy vọng CS Cuba sẽ mở cửa cho làn sóng thông tin Mỹ vào, là quá lạc quan nếu không hoang tưởng thì cũng không tưởng.