Bạn sẽ bỏ phiếu cho ai, Bush hay Kerry" Câu trả lời của bạn sẽ tương ưng với câu trả lời của một nhóm, hoặc một cộng đồng gốc Việt hay gốc Á, và cho thấy một điểm nhìn từ người vừa mới vào Hoa Kỳ một hay vài thập niên. Quá khứ của bạn còn ảnh hưởng lên lá phiếu, và các đợt sóng bên kia bờ Thái Bình Dương vẫn còn làm chao động quyết định của bạn. Trong khi đó, từ vài thế kỷ, không hề chao động gì cả, hầu hết, đúng ra nên nói là đa số, nông dân Mỹ vẫn liên tục bỏ phiếu cho Đảng Cộng Hòa vì họ tin đây là tiếng nói của họ - tiếng nói của bảo thủ, truyền thống, mộ đạo [Ky Tô], ghét híp-pi, chống phá thai, không ưa đồng tính, vân vân… -- nhưng tình hình kinh tế năm nay đang làm một số người suy nghĩ lại, và có thể lần này họ sẽ bỏ rơi ông Bush để sẽ bầu cho Kerry. Đó là nỗi lo của nhiều đảng viên Cộng Hòa.
Mới gần đây, Lloyd Walker, ông thị trưởng của thành phố nhỏ xíu Greenville, Michigan, không ngăn được cơn giận khi một công ty sản xuất tủ lạnh khổng lồ loan báo kế hoạch đóng cửa để dọn xưởng sang Mexico, xóa sổ luôn 2,700 việc làm nơi này. Thế là Walker không chỉ lên án ban giám đốc công ty Electrolux, mà còn chỉ trích chính sánh Hoa Kỳ cho phép các đại công ty rời bỏ các thị trấn nhỏ mà không bị "phạt đền kinh tế" tí nào.
Ông thị trưởng miền quê này khi dự buổi họp báo trực tiếp truyền hình toàn quốc hồi mùa thu năm ngoái, ngay sau khi Electrolux loan báo dọn xưởng, đã nổi giận ầm ĩ. Và ngay cả khi trầm lại, ông nói trong cuộc phỏng vấn mới đây, "Tôi đã nói là tôi chưa bao giờ trong đời tôi bầu cho ai khác Đảng Cộng Hòa. Nhưng bây giờ tôi phải nhìn về tương lai và thú nhận: Điều đó có thể thay đổi năm nay."
Thế là ông dân biểu Cộng Hòa của thành phố liền gọi từ thủ đô Washington, yêu cầu sự trung thành của Walker đối với Đảng Cộng Hòa. Những người khác thì nói là Walker nên từ chức ra khỏi Uûy Ban Cộng Hòa Quận Montcalm. Nhưng Walker không lay động, "Bush bảo đảm chúng ta là mọi chuyện sẽ tốt đẹp hơn. Nhưng tôi không thấy như thế."
Vấn đề của thị trấn Greenville kể như khó chữa: làm sao Walker kiếm ra việc làm cho 2,900 công nhân vừa mất việc"
Những chuyện tương tự như thế đang xảy ra ở nhiều nơi Hoa Kỳ. Thế là nông dân rủ nhau bỏ quê lên tỉnh, trong lúc số lượng nông dân và nông trại ít lại dần, các hãng xưởng đội nón ra đi, thất nghiệp tăng vọt và các hồ sơ cá nhân khai phá sản liên tục tăng đều.
Như trường hợp Quận Sherman, một thời trong danh sách các quận giàu nhất của miền Tây Bắc Hoa Kỳ. Quận này một thời có những cư dân sở hữu các phi cơ tư Cessna cũng nhiều như số lượng các máy kéo John Deere.
Thế rồi một trận hạn hán keó dài 5 năm và rồi giá lúa mì sụt xuống thấp nhất trong một thế hệ đã làm cho quận này thê thảm. Quận Sherman trở thành quận nghèo thứ tư Hoa Kỳ, với tỉ lệ thất nghiệp 12% -- tức là con số cao nhất của tiểu bang Oregon.
Trong vòng 6 năm qua, quận Sherman đã mất gần 1/3 trẻ em trong lứa tuổi đi học bởi vì các gia đình đã dọn đi nơi khác để tìm việc làm. Bây giờ thì hầu hết các bà vợ đều phải làm bán thời gian, và nhiều gia đình đang lãnh trợ cấp thực phẩm (food stamps).
Tuy nhiên, ông trại chủ Ray Smith, 57 tuổi, vẫn một lòng với Cộng Hòa. Smith là chủ trại lúa mì rộng 3,000 mẫu (acres). Smith giaỉ thích, "Chúng tôi là dân quê, và đó là những gì mà George W. Bush đại diện: Oâng ta là nông dân. Tôi sẽ không cãi cọ với Tổng Thống về chuyện đồng đô la và đồng xu làm chi. Oâng ta tin cùng những điều tôi tin. Thế là đủ cho tôi."
Tuy nhiên, năm ngoái Smith hứa giao 100 mẫu đất miễn phí cho bất kỳ ai sẵn sàng mang vào một công ty cỡ trung - và công ty nào trả lương giờ khoảng 15 đô la hoặc nhiều hơn - vào Quận Sherman. Cho tới giờ, vẫn chưa có ai lôi kéo được công ty nào vào. Hiển nhiên, đưa công ty sang Mexico hay Châu Á thì tiết kiệm hơn nhiều.
Trong bầu cử 2000, cử tri nông thôn đại đa số bầu cho Bush. Thí dụ, cử tri quận Arthur của tiểu bang Nebraska có tới 86.4% bầu cho Bush, chỉ có 9.6% bầu cho Al Gore. Điều ghi nhận: đây là một trong những quận nghèo nhất Hoa Kỳ, thu nhập đầu người chỉ có 8,928 đô la trong năm 2001. Có thể nói, nông thôn là hang ổ bất khả xâm nhập của Cộng Hòa.
Nhưng khi tính chung thì con số sẽ không áp đảo như thế. Cuộc thăm dò Los Angeles Times mới đây cho thấy trong các cử tri nông thôn, Bush được 47% phiếu, còn John Kerry chỉ có 41%.
Tuy nhiên, con số này cũng đang giảm dần - và con số ủng hộ Bush ghi trên đã thực tế là giảm từ 55% hồi tháng 11, vì các lý do từ chuyện kinh tế suy giảm cho tới bất đồng về cuộc chiến Iraq.
Các ban vận động của Bush và Kerry đang suy tính về các chiến lược để kiếm phiếu nông dân. Kerry đang ở thế yếu hơn, vì các giá trị phóng khoáng về mặt xã hội của Dân Chủ vẫn không thể bám rễ sâu vào nông thôn. Nhưng nếu kinh tế tệ hại hơn, và nếu cuộc chiến Iraq khó gỡ hơn, thì lũy tre xanh của Đảng Cộng Hòa sẽ có thể vỡ từng mảng và nhiều nơi sẽ trở cờ.
Còn bạn, những đợt sóng Thái Bình Dương đang đưa lá phiếu của bạn sang hữu hay tả, sang Cộng Hòa hay Dân Chủ" Hãy suy nghĩ cho kỹ, và đừng để người khác suy nghĩ giùm.
Gửi ý kiến của bạn
