Bàn 2 Dự Án Liên Á: ASEAN, Ấn, TQ, Úc... Hai Mô Hình Khác Nhau Về Vai Trò Của Mỹ
BANGKOK (Oct. 26, Bloomberg) -- Nhật Bản và Úc Châu đã sơ thảo hai mô hình đề nghị cho khối các nước Đông Á Châu về giao thương trong hội nghị thượng đỉnh 16 nươc tại Thái Lan, hai dự thảo tuy là tương tự với mô hình Liên Âu nhưng lại khác nhau về vai trò mà Hoa Kỳ sẽ giữ trong tương lai.
Thủ Tướng Úc Kevin Rudd nói về đề nghị của ông về “Cộng Đồng Châu Á Thái Bình Dương” trong đó bao gồm cả Mỹ và Ấn Độ.
Còn Thủ Tướng Nhật Yukio Hatoyama, người vừa lên nắm quyền tháng trứơc, đề nghị lập Cộng Đồng Đông Á mà số thành viên chưa quyết định, theo lời phát ngôn nhân ngoaị giao Kazuo Kodama.
Thủ Tướng Thái Lan Abhisit Vejjajiva nói là cả Nhật và Úc đề đều nghị lập các liên minh quốc gia rộng lớn và đó là “thử nghiệm cho chúng ta, trong đó khối ASEAN phải gắn bó chặt chẽ voơi nhau khi chúng ta tham dự một cộng đồng rộng lớn hơn.”
Hai đề nghị Liên Á đều nhấn mạnh các quan điểm khác nhau trong khu vực về sức mạnh kinh tế và quyền lực Mỹ. Mô hình dựa vào nhu cầu Tây Phương để xuất cảng hàng và dịch vụ “sẽ không thích hợp nữa, khi chúng ta tiến vào tương lai,” theo lời Abhisit, vị trí chủ nhà hô nghị.
Carlyle A. Thayer, giaó sư chính trị tại Đaị Học New South Wales ở Canberra, nói, “Nhật Bản muốn đóng vai quan trọng, và ghìm không cho Trung Quôc khống chế. Úc Châu thì quan tâm về vai trò Mỹ giữ sức mạnh ở khu vực.”
Các nước ASEAN hiện chiếm nửa dân số thế giới và 1/4 tổng sản phẩm toàn cầu.
Mỹ đã ký một hiệp ước hữu nghị với ASEAN hồi tháng 7 để củng cố quan hệ với khu vực nơi có đường biển quan trọng với giao thương thế giới, cũng như có các mỏ than, dầu và hàng hóa khác. Hiệp ước là điều kiện cần để tham dự Thượng Đỉnh Đông Á, hiện gồm 10 nước ASEAN, TQ, Nhật, Nam Hàn, Ấn Độ, Úc và Tân Tây Lan.
Hiệp ước tự do mậu dịch giữa Úc và Tân Tây Lan với ASEAN sẽ hiệu lực từ năm tới, theo lời Úc.
Các nước Đông Nam Á đang “trên đà” xóa bỏ thuế quan hầu hết mặt hàng trao đổi trong khu vực kể từ đầu năm 2010.
Gửi ý kiến của bạn
