Họa Sỹ Ái Lan – Sắc Màu Của Thi Ca
”Về Tôi”( sơn dầu trên bố). (Courtesy of INWA)
Trương Đình Uyên
Tôi biết đến Nữ Hoạ Sỹ Ái Lan đã khá lâu, qua những thông tin về sinh hoạt Hội Hoạ ở Việt Nam trên internet, nhưng mãi cho đến mùa Hạ năm 2010, mới được gặp người nữ Hoạ sỹ tài ba này, khi cô nhận lời mời “mang chuông đi đánh xứ người” triển lãm tranh do Hội Nữ Hoạ Sỹ Quốc tế (INWAC) tổ chức tại Oregon – Hoa Kỳ.
Vào một chiều nắng đẹp tháng 8 năm 2010, trong khuôn viên thơ mộng, rợp tán cây Sycamore xanh ngát của đại học Portland. Phòng tranh Littman Gallery trang trọng khai mạc cuộc triển lãm Hội Họa Quốc Tế tổ chức lần đầu tiên tại Hoa Kỳ với chủ đề “Sự Hiện Diện Của Người Nữ Qua Màu Sắc” (Her Presence In Colours). Phòng triển lãm quy tụ nhiều Nữ Hoạ Sỹ đến từ khắp năm châu với những tác phẩm đại diện cho đất nước họ. Một trong những bức tranh gây nhiều lôi cuốn là họa phẩm “Về tôi” mang nhiều nét đặc thù của người phụ nữ Việt Nam, nhẹ nhàng thanh thoát, giàu thi tính …Và Tác giả Ái Lan đã ưu ái trao tặng lại cho INWAC để đấu giá gây qũy từ thiện sau đó.
Người Nữ là đề tài mà Ái Lan yêu thích, Tranh cô luôn mang hình ảnh của người đàn bà Á Đông
dịu dàng, trầm tư nỗi buồn dưới trăng, trong tiếng Tỳ bà nỉ non, hay khúc Nam Ai đồng vọng về một miền ký ức sâu thẳm…Với Ái Lan, Hội Hoạ là thế giới riêng tư…
“Cũng như bao phụ nữ Huế, tôi yêu thơ, nhưng lại vẽ tranh. Thơ để chia sẻ và tranh để giải bày” , ở đó cô diễn tả nội tâm khép kín…
“Vọng Nguyệt” (Sơn dầu trên bố) (HS Ái Lan)
“Tôi vẽ nỗi buồn dấu kín dưới những gam màu trầm mặc. Tôi chiêm ngưỡng nỗi buồn ở sau lớp rêu phong thời gian qua từng nét cọ…”
Sau thời gian theo học ở trường Cao Đẵng Mỹ Thuật Huế 1986 cho đến nay, Aí Lan không ngừng theo đuổi công việc sáng tác tranh và làm tượng gốm. Với khả năng phối hợp giữa sự tinh tế hoà chuyển các sắc độ trong kỹ thuật vẽ Lụa nhẹ nhàng mang đậm hồn dân tộc và sự kết hợp chất liệu (Matière) trong kỹ thuật vẽ Dầu với sức biểu cảm mạnh mẽ phóng khoáng, Hoạ Sỹ Ái Lan đã tạo cho mình một phong cách rất riêng, rất đặc biệt …
Khi chia sẻ những kinh nghiệm về kỹ thuật vẽ Sơn dầu (Oil-painting) là sở trường. Trước tiên Ái Lan bày tỏ cô rất thích loại canvas có sợi dệt thật to dày để tha hồ kết dính, phối trí các loại chất liệu khác nhau … từ cát, sỏi nhỏ, lá cây khô, cho đến cả những mảng bố xé từng sợi, hay là những chất liệu làm từ quý kim như lá vàng (gold leaf) rực rỡ .. rồi vung tay phóng nhanh những đường cọ đầu tiên, bằng loại Flat thẳng, to bản với màu nâu cháy (Burnt-Umber), mà cô rất ưa thích, để làm nền cho bức tranh. Điều đặc biệt ở Ái Lan là cô phác họa ngay trên mặt bố, không phải qua giai đoạn phác thảo bố cục sáng tối hay tiêu điểm. Khi ý thức vắng bặt, dường như tất cả sự dụng công này đã không còn cần thiết nửa, và người Hoạ sỹ vẽ tranh bằng một trực giác bén nhậy và một mỹ quan thiên phú… Rồi cô khéo léo phủ lên trên nền tranh mầu nâu cháy những mảng màu lạnh trong suốt (transparent) tạo nên màu xám rất tự nhiên, hiệu ứng của các sắc màu đối nghịch trong vòng quang phổ, tuy là màu xám nhưng vẫn giữ được những sắc tố cần thiết. Những khoảng trống còn lại của nền toile trắng, màu được trải lên từng lớp, từng lớp (layers) sau đó, tạo cảm giác xuyên suốt trong vắt long lanh…Ái Lan sử dụng màu sắc thật chính xác và rất giới hạn trong cách pha chế , kết qủa là các sắc màu hiện ra nguyên thủy trong suốt và rực rỡ…
Với Ái Lan, Hội Hoạ là nơi hội tụ những hình ảnh, sắc màu ẩn dụ diễn đạt những trăn trở nội tâm …
“Cuộc sống không lên màu ở sự ồn ào, sự vật hay sự kiện…
Cuộc sống chỉ dậy màu trong sâu lắng trầm tư…”
“Vô Thường” (Sơn dầu trên bố) (HS Ái Lan)
Cô vẽ theo lối Bán Trừu Tượng (Semi-Abstract) hoặc Biểu Tượng (Symbolism) - mượn hình mà tỏ nghĩa. Vầng Trăng Non và Thiếu Nữ là những biểu tượng trong tranh … Mỗi hoạ phẩm của Ái Lan là một bài thơ tình lãng mạn mà sắc màu, hình ảnh dệt nên thi tứ tuyệt vời…Trong “Vọng Nguyệt” (*), cô vẽ người thiếu nữ với mái tóc xõa dài quá lưng với đôi mắt đậm mơ màng, bờ vai mỏng manh, đôi tay thon dài với những ngón lan đài các hờ hững trên gối, nằm bên cạnh rèm cửa và ánh trăng thu chan hòa như sương phủ kín mặt đất …
Sàng tiền minh nguyệt quang
Nhi thị địa thượng sương…
Và những gam màu sáng của vầng trăng khuyết đêm sơ huyền gợi nhớ đến cố đô, khi cả thành phố Huế chìm trong màn sương khuya huyền hoặc, là quê hương lớn lên của người Nữ Hoạ Sỹ…
Cử đầu vọng minh nguyệt
Đê đầu tư cố hương
Vầng trăng khuyết như một biểu tượng về sự bất toàn về miền quê hương trong ký ức sâu thẳm…
Trong tác phẩm “Vô Thường”, Ái Lan sử dụng những gam mầu thật mạnh và táo bạo với mảng trời màu đỏ thẫm và những cành lá Sen khô khốc, tơi tả còn vương lại chút diệp lục để sống còn.
Sự hòa hợp các sắc độ sáng tối, nhiệt độ ấm lạnh, chất liệu thô tế … gợi lên cái không khí thần bí, và những nỗi ám ảnh không nguôi về kiếp nhân sinh huyễn mộng. Đan xen giữa những gam màu đỏ cuồng nộ kia là những màu sáng xanh mướt khiêm tốn như đóa Sen thanh bạch trong chốn bùn nhơ vẫn sống, vẫn vươn lên cho đời cái đẹp bất ngờ như khải thị niềm ước vọng cao khiết hướng đến Chân Thiện Mỹ.
Ghi chú:
(*) Cũng là tên chủ đề của triển lãm của Hoạ Sỹ Ái Lan và Trương Đình Uyên tại Hội Trường Sinh Hoạt Nhật Báo Người Việt vào ngày 17, 18 tháng 6 năm 2011.
Xin được hân hạnh đón tiếp.
”Về Tôi”( sơn dầu trên bố). (Courtesy of INWA)Trương Đình Uyên
Tôi biết đến Nữ Hoạ Sỹ Ái Lan đã khá lâu, qua những thông tin về sinh hoạt Hội Hoạ ở Việt Nam trên internet, nhưng mãi cho đến mùa Hạ năm 2010, mới được gặp người nữ Hoạ sỹ tài ba này, khi cô nhận lời mời “mang chuông đi đánh xứ người” triển lãm tranh do Hội Nữ Hoạ Sỹ Quốc tế (INWAC) tổ chức tại Oregon – Hoa Kỳ.
Vào một chiều nắng đẹp tháng 8 năm 2010, trong khuôn viên thơ mộng, rợp tán cây Sycamore xanh ngát của đại học Portland. Phòng tranh Littman Gallery trang trọng khai mạc cuộc triển lãm Hội Họa Quốc Tế tổ chức lần đầu tiên tại Hoa Kỳ với chủ đề “Sự Hiện Diện Của Người Nữ Qua Màu Sắc” (Her Presence In Colours). Phòng triển lãm quy tụ nhiều Nữ Hoạ Sỹ đến từ khắp năm châu với những tác phẩm đại diện cho đất nước họ. Một trong những bức tranh gây nhiều lôi cuốn là họa phẩm “Về tôi” mang nhiều nét đặc thù của người phụ nữ Việt Nam, nhẹ nhàng thanh thoát, giàu thi tính …Và Tác giả Ái Lan đã ưu ái trao tặng lại cho INWAC để đấu giá gây qũy từ thiện sau đó.
Người Nữ là đề tài mà Ái Lan yêu thích, Tranh cô luôn mang hình ảnh của người đàn bà Á Đông
dịu dàng, trầm tư nỗi buồn dưới trăng, trong tiếng Tỳ bà nỉ non, hay khúc Nam Ai đồng vọng về một miền ký ức sâu thẳm…Với Ái Lan, Hội Hoạ là thế giới riêng tư…
“Cũng như bao phụ nữ Huế, tôi yêu thơ, nhưng lại vẽ tranh. Thơ để chia sẻ và tranh để giải bày” , ở đó cô diễn tả nội tâm khép kín…
“Vọng Nguyệt” (Sơn dầu trên bố) (HS Ái Lan)“Tôi vẽ nỗi buồn dấu kín dưới những gam màu trầm mặc. Tôi chiêm ngưỡng nỗi buồn ở sau lớp rêu phong thời gian qua từng nét cọ…”
Sau thời gian theo học ở trường Cao Đẵng Mỹ Thuật Huế 1986 cho đến nay, Aí Lan không ngừng theo đuổi công việc sáng tác tranh và làm tượng gốm. Với khả năng phối hợp giữa sự tinh tế hoà chuyển các sắc độ trong kỹ thuật vẽ Lụa nhẹ nhàng mang đậm hồn dân tộc và sự kết hợp chất liệu (Matière) trong kỹ thuật vẽ Dầu với sức biểu cảm mạnh mẽ phóng khoáng, Hoạ Sỹ Ái Lan đã tạo cho mình một phong cách rất riêng, rất đặc biệt …
Khi chia sẻ những kinh nghiệm về kỹ thuật vẽ Sơn dầu (Oil-painting) là sở trường. Trước tiên Ái Lan bày tỏ cô rất thích loại canvas có sợi dệt thật to dày để tha hồ kết dính, phối trí các loại chất liệu khác nhau … từ cát, sỏi nhỏ, lá cây khô, cho đến cả những mảng bố xé từng sợi, hay là những chất liệu làm từ quý kim như lá vàng (gold leaf) rực rỡ .. rồi vung tay phóng nhanh những đường cọ đầu tiên, bằng loại Flat thẳng, to bản với màu nâu cháy (Burnt-Umber), mà cô rất ưa thích, để làm nền cho bức tranh. Điều đặc biệt ở Ái Lan là cô phác họa ngay trên mặt bố, không phải qua giai đoạn phác thảo bố cục sáng tối hay tiêu điểm. Khi ý thức vắng bặt, dường như tất cả sự dụng công này đã không còn cần thiết nửa, và người Hoạ sỹ vẽ tranh bằng một trực giác bén nhậy và một mỹ quan thiên phú… Rồi cô khéo léo phủ lên trên nền tranh mầu nâu cháy những mảng màu lạnh trong suốt (transparent) tạo nên màu xám rất tự nhiên, hiệu ứng của các sắc màu đối nghịch trong vòng quang phổ, tuy là màu xám nhưng vẫn giữ được những sắc tố cần thiết. Những khoảng trống còn lại của nền toile trắng, màu được trải lên từng lớp, từng lớp (layers) sau đó, tạo cảm giác xuyên suốt trong vắt long lanh…Ái Lan sử dụng màu sắc thật chính xác và rất giới hạn trong cách pha chế , kết qủa là các sắc màu hiện ra nguyên thủy trong suốt và rực rỡ…
Với Ái Lan, Hội Hoạ là nơi hội tụ những hình ảnh, sắc màu ẩn dụ diễn đạt những trăn trở nội tâm …
“Cuộc sống không lên màu ở sự ồn ào, sự vật hay sự kiện…
Cuộc sống chỉ dậy màu trong sâu lắng trầm tư…”
“Vô Thường” (Sơn dầu trên bố) (HS Ái Lan)Cô vẽ theo lối Bán Trừu Tượng (Semi-Abstract) hoặc Biểu Tượng (Symbolism) - mượn hình mà tỏ nghĩa. Vầng Trăng Non và Thiếu Nữ là những biểu tượng trong tranh … Mỗi hoạ phẩm của Ái Lan là một bài thơ tình lãng mạn mà sắc màu, hình ảnh dệt nên thi tứ tuyệt vời…Trong “Vọng Nguyệt” (*), cô vẽ người thiếu nữ với mái tóc xõa dài quá lưng với đôi mắt đậm mơ màng, bờ vai mỏng manh, đôi tay thon dài với những ngón lan đài các hờ hững trên gối, nằm bên cạnh rèm cửa và ánh trăng thu chan hòa như sương phủ kín mặt đất …
Sàng tiền minh nguyệt quang
Nhi thị địa thượng sương…
Và những gam màu sáng của vầng trăng khuyết đêm sơ huyền gợi nhớ đến cố đô, khi cả thành phố Huế chìm trong màn sương khuya huyền hoặc, là quê hương lớn lên của người Nữ Hoạ Sỹ…
Cử đầu vọng minh nguyệt
Đê đầu tư cố hương
Vầng trăng khuyết như một biểu tượng về sự bất toàn về miền quê hương trong ký ức sâu thẳm…
Trong tác phẩm “Vô Thường”, Ái Lan sử dụng những gam mầu thật mạnh và táo bạo với mảng trời màu đỏ thẫm và những cành lá Sen khô khốc, tơi tả còn vương lại chút diệp lục để sống còn.
Sự hòa hợp các sắc độ sáng tối, nhiệt độ ấm lạnh, chất liệu thô tế … gợi lên cái không khí thần bí, và những nỗi ám ảnh không nguôi về kiếp nhân sinh huyễn mộng. Đan xen giữa những gam màu đỏ cuồng nộ kia là những màu sáng xanh mướt khiêm tốn như đóa Sen thanh bạch trong chốn bùn nhơ vẫn sống, vẫn vươn lên cho đời cái đẹp bất ngờ như khải thị niềm ước vọng cao khiết hướng đến Chân Thiện Mỹ.
Ghi chú:
(*) Cũng là tên chủ đề của triển lãm của Hoạ Sỹ Ái Lan và Trương Đình Uyên tại Hội Trường Sinh Hoạt Nhật Báo Người Việt vào ngày 17, 18 tháng 6 năm 2011.
Xin được hân hạnh đón tiếp.
- Từ khóa :
- Trương Đình Uyên
- ,
- Hoạ Sỹ Ái Lan
Gửi ý kiến của bạn
