Hôm nay,  

Tháng 10-2013: Bước Suy Thoái Của Siêu Cường Hoa Kỳ

22/10/201300:00:00(Xem: 11072)
Tháng 10-2013 sẽ được nhắc đến như mốc đánh dấu bước thoái lùi của nước Mỹ trên ba phương diện: về kinh tế thế giới ngày thêm lo ngại rằng Hoa Kỳ đang mất dần vai trò lãnh đạo do các vấn đề ngân sách và núi nợ công; tại Trung Đông nước Mỹ không tìm ra phương án giải quyết những khủng hoảng trong khối Hồi Giáo nên tạm thời phải đi theo sáng kiến của Nga tiêu biểu ở Syrie; sang Đông Nam Á Tổng Thống Obama chấp nhận vắng mặt nhường vai trò chủ động trong khu vực cho Trung Quốc.

Nhiều quan sát viên đã cảnh báo núi nợ của nước Mỹ sẽ ảnh hưởng đến chính sách ngoại giao. Lời tiên đoán này nay được bất ngờ minh chứng khi Tổng Thống Obama phải huỷ bỏ chương trình tham dự hai Hội Nghị Thượng Đỉnh Đông-Á và APEC để ở lại Hoa Thịnh Đốn giải quyết bế tắc ngân sách và nhường sân khấu cho Trung Quốc nắm chủ động ở Đông Nam Á.

Có lời suy đoán rằng sự vắng mặt của ông Obama chỉ nhằm tránh không mất thể diện để khỏi nghe những lời phàn nàn về tình trạng tê liệt tại Mỹ sẽ ảnh hưởng đến kinh tế khu vực, trong lúc Hoa Kỳ không đưa ra sáng kiến gì hấp dẫn hơn nhằm lấn áp vai trò nổi bật của Bắc Kinh. Các nhà lãnh đạo Trung Quốc được trải thảm đỏ tiếp đón với kế hoạch nâng mức mậu dịch song phương tại Indonesia lên 24 tỷ USD; đưa tầm quan hệ với Mã Lai thành đối tác toàn diện chiến lược; Thủ Tướng Lý Khắc Cường được vinh dự phát biểu trước Quốc Hội Thái Lan; Việt-Trung ký thoả thuận gác tranh chấp để cùng khai thác tài nguyên.

Trung Quốc như vậy đã cô lập được Phi Luật Tân trước phiên xử của Toà Án Quốc Tế về tranh chấp lãnh hải, và khi chưa bắt đầu đàm phán về Bộ Quy Tắc Ứng Xử ở biển Đông.

Trong lúc Bắc Kinh mở rộng thế lực tại Đông Á thì Mạc Tư Khoa tăng cường uy tín ở Trung Đông với đề xướng giải quyết vũ khí hoá học và hội nghị hoà bình cho Syria. Nhiều người bắt đầu tự hỏi liệu giữa hai nước này có thoả thuận phân chia khu vực nhờ vào Trung Quốc chủ động ở Thái Bình Dương còn Nga năng nổ vùng Trung Đông, hậu quả khiến Mỹ bị giáp công hai mặt làm Ngoại Trưởng John Kerry vất vã bay từ Đông sang Tây trong khi Tổng Thống Obama ngồi cột chân nơi Toà Nhà Trắng.


Dù sao đi chăng nửa thì thái độ do dự của Tổng Thống Obama trước quyết định tấn công vào Syrie cho thấy một thực tế rằng 10 năm sau khi chi tiêu hàng ngàn tỷ USD, can thiệp bằng quân đội hay hậu thuẩn các phong trào Mùa Xuân Ả Rập vẫn không chinh phục được trái tim và trí óc (hearts and minds) của thế giới Hồi Giáo: chiến sự tại A Phú Hãn; tranh chấp ở Syria và Ai Cập; khủng bố Al-Queda tại Pakistan - Bắc Phi; tình trạng mất an ninh ở Iraq - Lybie; hoà bình mong manh giữa Do Thái - Palestine - Hezbollah; tranh chấp với Iran; xả hội Hồi giáo ngày thêm phân hoá với tâm lý bài Tây Phương không hề suy giảm. Dù muốn hay không thì Hoa Kỳ cũng bị lôi kéo vào một cuộc chiến trường kỳ hàng chục năm tới đây.

Nhưng tình hình ngay tại thủ đô Hoa Thịnh Đốn cũng gần giống chiến sự Lebanon với thỏa thuận giải quyết bế tắc về ngân sách và nợ công chỉ là ngừng bắn ngắn hạn cho đến đầu năm 2014. Cánh bảo thủ thuộc Đảng Cộng Hoà không hề có ý định thương lượng mà chỉ nhắm triệt hạ các chương trình xã hội của Obama nên đi ngược lại truyền thống sinh hoạt trong nhà nước dân chủ. Nhiều quốc gia không khỏi so sánh tình trạng tê liệt của chính quyền Hoa Kỳ, hay thái độ ngập ngừng trong ngoại giao với những biện pháp nhanh chóng và hữu hiệu của Nga-Hoa trong những năm gần đây.

Nước Mỹ tiếp tục là cường quốc vô cùng linh động với nhiều đồng minh, nhưng vẫn sẽ mất nhiều năm nửa nếu có thể khôi phục lại vai trò chủ động. Trong khi đó Trung Quốc có thể sẻ đến lượt mình rơi vào khủng hoảng kinh tế hay tranh chấp nội bộ; còn chính sách của Nga tuỳ thuộc vào một cá nhân duy nhất là Putin nên không ai biết được sẽ có thay đổi gì trong vài năm tới đây. Chỉ duy một điều là thế kỷ 21 sẽ thay đổi rất nhanh chóng và bất ngờ nên không ai dự liệu trước được.

Gửi ý kiến của bạn
Vui lòng nhập tiếng Việt có dấu. Cách gõ tiếng Việt có dấu ==> https://youtu.be/ngEjjyOByH4
Tên của bạn
Email của bạn
)
Khi Việt Nam nỗ lực thích ứng với môi trường quốc tế ngày càng cạnh tranh hơn, giới lãnh đạo đất nước đã tự hào về “chính sách ngoại cây giao tre” đa chiều của mình. Được Nguyễn Phú Trọng, Tổng Bí thư Đảng Cộng sản Việt Nam (ĐCSVN), thúc đẩy từ giữa thập niên 2010, ý tưởng là bằng cách cân bằng mối quan hệ của Việt Nam với các cường quốc – không đứng về bên nào, tự chủ và thể hiện sự linh hoạt – nó có thể duy trì sự trung gian và lợi ích của mình, đồng thời tận dụng các cơ hội kinh tế do tình trạng cạnh tranh của các đại cường tạo ra
Cộng sản Việt Nam khoe có tự do tôn giáo ở Việt Nam, nhưng Hoa Kỳ và Thế giới nói “rất hạn chế”, tùy nơi và từng trường hợp. Tình trạng này đã giữ nguyên như thế trong những báo cáo trước đây của cả đôi bên. Nhưng tại sao Hoa Kỳ vẫn liệt Việt Nam vào danh sách phải “theo dõi đặc biệt”...
Đến giữa tháng 3 năm nay, hầu hết chúng ta đều thấy rõ, Donald Trump sẽ là ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa và Joe Biden là ứng cử viên tổng thống của Democrat. Ngoại trừ vấn đề đột ngột về sức khỏe hoặc tử vong, có lẽ sẽ không có thay đổi ngôi vị của hai ứng cử viên này. Hai lão ông suýt soát tuổi đời, cả hai bộ não đang đà thối hóa, cả hai khả năng quyết định đều đáng nghi ngờ. Hoa Kỳ nổi tiếng là đất nước của những người trẻ, đang phải chọn lựa một trong hai lão ông làm người lãnh đạo, chẳng phải là điều thiếu phù hợp hay sao? Trong lẽ bình thường để bù đắp sức nặng của tuổi tác, con đường đua tranh vào Tòa Bạch Ốc, cần phải có hai vị ứng cử viên phó tổng thống trẻ tuổi, được đa số ủng hộ, vì cơ hội khá lớn phải thay thế tổng thống trong nhiệm kỳ có thể xảy ra. Hơn nữa, sẽ là ứng cử viên tổng thống sau khi lão ông hết thời hạn bốn năm. Vị trí và vai trò của nhân vật phó này sẽ vô cùng quan trọng trong lần tranh cử 2024.
Không phải “học” mà là bắt, là tóm đầu, là tống cổ vào nhà giam: khi cân bằng quyền lực ở Hà Nội xáo trộn với tiền chấn rung chuyển tận Amsterdam thì cái khẩu hiệu quen thuộc của Vladimir Lenin ngày nào cũng phải được cập nhật. Không còn “Học, học nữa, học mãi” mà, táo tợn hơn, hệ thống quyền lực đang giỡn mặt Lenin: “Bắt, bắt nữa, bắt mãi”.
Câu chuyện kể từ xa xưa, rất xa xưa, là từ thời đức Phật còn tại thế: Có một người Bà La Môn rất giầu có và rất quyền thế, ông thích đi săn bắn thú vật trong rừng hay chim muông trên trời. Một hôm đó, ông bắn được một con thiên nga to đẹp đang bay vi vút trong bầu trời cao xanh bát ngát thăm thẳm trên kia. Con thiên nga vô cùng đẹp bị trúng đạn, rơi xuống đất, đau đớn giẫy và chết. Ông liền chạy tới lượm thành quả của ông và xách xác con thiên nga lộng lẫy về cho gia nhân làm thịt, làm một bữa nhậu, có lẽ.
Dù đã từ trần từ lâu, Võ Văn Kiệt vẫn được người đời nhắc đến do một câu nói khá cận nhân tình: “Nhiều sự kiện khi nhắc lại, có hàng triệu người vui mà cũng có hàng triệu người buồn”. Tôi vốn tính hiếu chiến (và hiếu thắng) nên lại tâm đắc với ông T.T này bởi một câu nói khác: “Chúng tôi tự hào đã đánh thắng ba đế quốc to”. Dù chỉ ngắn gọn thế thôi nhưng cũng đủ cho người nghe hiểu rằng Việt Nam là một cường quốc, chứ “không phải dạng vừa” đâu đấy!
Lý do ông Thưởng, ngôi sao sáng mới 54 tuổi bị thanh trừng không được công khai. Tuy nhiên, theo báo cáo của Uỷ ban Kiểm tra Trung ương và các cơ quan chức năng, thì ông Võ Văn Thưởng “đã vi phạm Quy định về những điều đảng viên không được làm...
Cứ theo như lời của giáo sư Nguyễn Văn Lục thì T.T. Thích Trí Quang là tác giả của câu nói (“Cộng Sản nó giết mình hôm nay, mai nó mang vòng hoa đến phúng điếu!”) thượng dẫn. Tôi nghe mà bán tin bán nghi vì nếu sự thực đúng y như vậy thì hoa hòe ở Việt Nam phải trồng bao nhiêu mới đủ, hả Trời?
Đảng CSVN tự khoe là “ niềm tin hiện thực hóa khát vọng phát triển đất nước phồn vinh, hạnh phúc“của nhân dân, nhưng sau 94 năm có mặt trên đất nước, thực tế đã chứng minh đảng đã cướp mất tự do của dân tộc, và là lực cản của tiến bộ...
Khi Kim Dung gặp Ian Fleming cả hai đều hớn hở, tay bắt mặt mừng và hể hả mà rằng: “Chúng ta đã chia nhau độc giả của toàn thể thế giới”. Câu nói nghe tuy có hơi cường điệu (và hợm hĩnh) nhưng sự hỉ hả của họ không phải là không có lý do. Số lượng sách in và số tiền tác quyền hậu hĩ của hai ông, chắc chắn, vượt rất xa rất nhiều những cây viết lừng lẫy cùng thời. Ian Fleming đã qua đời vào năm 1964 nhưng James Bond vẫn sống mãi trong… sự nghiệp của giới làm phim và trong… lòng quần chúng. Tương tự, nhân vật trong chuyện kiếm hiệp của Kim Dung sẽ tiếp tục là những “chiếc bóng đậm màu” trong tâm tư của vô số con người, nhất là người Việt.
NHẬN TIN QUA EMAIL
Vui lòng nhập địa chỉ email muốn nhận.